Sayın Valimiz Mustafa Çiftçi Bey'in ve Çorum'daki birçok bürokratların Tolamehmet Köyü'ne giderek Türkiye'de ilk kez "Hastalıktan Ari Köy" levhasını dikmelerine tanıklık yapmalarını, köylülerle sohbet etmelerini Çorum Haber Gazetesi'nin 05 Ocak 2021 sayısından öğrendim.
Tolamehmet'in yetiştirdiği bir şair-yazar olarak o gün orada bulunmayı çok çok isterdim. Hatta kentte oturan köylülerimizin bir kısmının da orada olmalarını isterdim. Sayın Valimize, bürokratlarımıza, görevlilere köylülerim adına içtenlikle teşekkür ediyorum. Başta, sayın muhtarımız Halil Yılmaz'ın ve köylülerimin konuklarımıza gerekli ilgiyi göstermiş olduklarına inanıyorum.
Ben; 1948 yılında Tolamehmet'te doğan, çocukluğu ve gençliğinin bir bölümü orada geçen köyümüzün her bir deresiyle, tepesiyle, bağıyla, bahçesiyle, tarlasıyla, bozkırlarıyla bir çok anıları olan biriyim.
Bu türdendir ki ilk şiir kitabımın adı: BOZKIRLARIN ÇOCUĞU'dur.
Okuyucularımın affına sığınarak uzun geçmişimden bugünlere uzanan tarihinden söz etmek istiyorum:
30 milyon yıl kadar önceleri bu bölge TETİS OKYANUSU'nun işgali altındaydı.
Başta Godwana ve Sibirin (Sibirya) olmak üzere kara parçaları ve okyanuslar sürekli değişime uğradı. İnsanoğlunun ilk ataları bu değişimlerde herbiri bir yere savruldu. Yalnız insanlar değil bitkiler ve hayvanlarda değişen iklim koşullarında ya yavaş yavaş yok oldular, ya da değişimlere uğradılar.
İlk kez toplumdan avcı topluma, çoban ve tarım toplumuna geçebilmek milyon-milyar yılları aldı.
Tetis Okyanus'tan geriye Anadolu'da yalnız Tuz Gölü kaldı. Bu okyanusun Anadolu'dan çekilmesinden sonra ovaların her biri göl halindeydi.
Başta Çorum Ovası ve Sungurlu bölgeleri olmak üzere kim bilir kaç yüz yıl, kaç bin veya milyon yıl sularla doluydu.
Çorum Ovası'da suların en son çekildiği yerlerden biridir.
Uygun bulduğu coğrafyaya yerleşmeye başlayan insanoğlu kendi bölgelerinde birer kavim oluşturdu.
Anadolu ve Anadolu'nun ortalarında bulunan Çorum konarların, göçerlerin birer uğrak yeri olmuştur.
Çorum ve çevresinde bilinen en eski kavimler Pro Hattiler (Ön Hattiler), Hattiler, Luviler'dir. Osmancık-Kargı bölgesi başta olmak üzere Kızılırmak boylarına yerleşen ve Karadeniz'e değin uzanan Enetler de bölgede en çok iz bırakan kavimlerden biridir. Samsun'un en eski odalarından biri Enete'dir. Troya Savaşı'na katılan Enetler yenilgiden utanç duyarak memleketlerine geri dönememişler bir süre Balkanlar'da dolaştıktan sonra gidip Adriyatik Denizi kıyılarına yerleşmişlerdir. Yalnız Enetler değil Anadolu'dan başka coğrafyalara bir çok göçler olmuştur.
Çankırı'dan Karadeniz bölgesinin ortalarına değin uzanan Çan kavmi, ağırlıkla Orta Karadeniz bölgesinde bulunan Kaşgalar, İskitler'in (Sakalar'ın) 4. Göçleriyle Anadolu'ya giren tahminen M.Ö. 1000 yıllarında Anadolu'da yerleşim yerleri kuranlar Amasya, Çorum, Samsun, Tokat gibi çevre illere damgalar vurmuşlardır. Bunların içinde bulunan kadın savaşçı Amazonlar Anadolu'da birçok kentler kurmuşlardır.
Hititlerle bitip tükenmez savaşlara tutuşan Orta Karadeniz bölgesinin kabadayı kavmi Kaşgalar bu savaşlarını çoğunlukla Çorum köylerinde yapmışlardır. Anadolu ve Çorum tarihi deyince akla hemen Hititler gelmektedir. Bu tarih içerisinde Çorum'un özelliği ise Hititlere başkentlik yapmış olan Hattuşa (bugünkü adı Boğazkale), Alacahöyük ve Ortaköy ilçesi yakınlarında bulunan Şapinuva'dir.
Tolamehmet Köyü'nün tarihi de en az Hitit tarihi kadar eskidir.
Anadolu'da kurulan nice eski uygarlıkların tesbit edilemeyen kayıp kentleri vardır. İşte bunlardan biri de Tolamehmet'tedir. (Devam Edecek)