FATİH BATTAR
Türkiye’de 42 ilde faaliyetlerini sürdüren Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK), kırsal yatırım destekleri çok sayıda girişimciye kendi işini kurma fırsatı veriyor.

2009 yılında kurulan ve 2011 yılında Avrupa Birliği nezdinde akredite olarak 2012 yılında proje başvuruları almaya başlayan TKDK, Çorum’da 6 yılda 600 projeye 80 milyon TL hibe desteği sağladı. 

Hayvancılık projeleri için 8 Nisan-17 Mayıs, işleme ve pazarlama sektörüne yönelik projeler için de 8 Nisan-24 Mayıs tarihleri arası 5.çağrı ilanı ile hibe desteklerine devam edeceklerini aktaran TKDK Çorum İl Koordinatörü Mustafa Mansur Yalvaçer, TKDK’nın desteklerinden yararlanmak isteyen girişimciler için 5.çağrı ilanı ile ilgili merak edilenleri gazetemize anlattı.


TKDK olarak kırsal alanlarda istihdamın artırılmasına katkı sağlamaya çalıştıklarını kaydeden Yalvaçer, son 6 yılda 600 projeye yaklaşık 170 milyon TL yatırım yapıldığını, yatırımcılara bu yatırımlar karşılığında 80 milyon TL’yi aşkın hibe ödendiğini ve 1000 kişiye iştiham sağlandığını açıkladı.
5.çağrı ilanıyla hibe desteklerinin devam edeceğini ifade eden Yalvaçer, 5.çağrı ile ilgili merak edilenleri şu şekilde anlattı;
 

-IPARD programının bugüne kadar Çorum’a ne gibi katkısı oldu?

IPARD programının şuan ikincisi uygulanmaktadır. IPARD I ve IPARD II döneminde toplam 600 projeye yaklaşık 170 milyon TL yatırım yapıldı. Yatırımcılarımıza bu yatırımları karşılığında 80 milyon TL’yi aşkın hibe ödendi. Bin kişiyi aşkın istihdam sağlandı. 2018 yılında sözleşmesi imzalanan ve yatırımları devam eden projeler bu yıl içinde tamamlanacak ve 5. Çağrı ilanıyla hibe desteklerimiz devam edecek.

-Yatırımlara verilen hibe destekleri hangi kalemlerde verilmektedir?
Yatırımların; yapım (inşaat) işleri, makine-ekipman alımları, yenilenebilir enerji kaynaklarına dair harcamalar ile danışmanlık, iş planı hazırlığı ve proje görünürlüğüne yönelik harcamaları Kurumumuz tarafından desteklenmektedir.
-5. Çağrı İlanı devam ediyor, bu çağrı ilanıyla hangi sektörler desteklenecek ve projeler ne zaman kabul edilecek?
5. Çağrı ilanında, Hayvancılık ve Tarımsal Ürünlerin İşlenmesi ve Pazarlanmasına yönelik iki ana başlık altında yer alan sektörler destekleniyor. Hayvancılık projelerinin 8 Nisan 2019 ile 17 Mayıs 2019 tarihleri arasında İl koordinatörlüğümüze teslim edilmesi gerekiyor. Tarımsal ürünlerin işlenmesi ve pazarlanması ile ilgili projeleri ise 8 Nisan 2019 ile 24 Mayıs 2019 tarihleri arasında kabul edeceğiz.

- Hayvancılık Projelerine kimler başvurabiliyor?
Gerçek kişiler, tüzel kişiler, kamu tüzel kişiliği olmayan kooperatif ve birlikler başvurabiliyor. Yatırımcılarımızın 18 yaşını doldurmuş olması ve 65 yaşından büyük olmaması gerekiyor. Aynı zamanda başvuru sahibi (gerçek kişi olması durumunda kendisi, tüzel kişiliklerde, tüzelkişiliği temsil ve ilzama yetkili olan kişi) ziraat, veterinerlik veya ilgili diğer uzmanlık alanındaki bir meslek lisesi, meslek yüksekokulu veya üniversite diploması ile (master veya doktora dahil) ya da ilgili ulusal kayıt sistemleri tarafından belgelenebilecek şekilde tarım ya da ilgili diğer uzmanlık alanında minimum üç yıl çalışma deneyimi ile yeterliliğini kanıtlaması gerekiyor.

-Hayvancılık Projeleri dediğimizde içeriğinde neler var, hangi yatırımlar IPARD programı kapsamında değerlendiliyor?
Birincisi süt çiftlikleri; 10-120 adet süt ineği, 5-50 adet süt mandası, 50-500 adet süt koyunu veya süt keçisi kapasiteli yatırımlar destek kapsamında,
İkinci olarak; 30-250 adet besi sığırı, 10-50 adet besi mandası, 100-500 adet besi koyunu ve/veya besi keçisi kapasiteli yatırımlar destek kapsamında,
Üçüncü olarak; 5 bin-50 bin kapasiteli et tavuğu (broyler) tesislerinin modernizasyonu (yeni işletme destek kapsamı dışındadır), bin – 3 bin adet besi hindisi ve 350-3bin adet besi için kaz üretim tesisleri yatırım kapsamındadır.
Dördüncü ve son olarak; 20 bin - 100 bin adet yumurta tavuğu kapasiteli yumurta üretim tesislerinin, kapasite artımı yapmadan, tesislerinde ve ekipmanlarında yenileme veya tesislerini yerleşim bölgelerinden uzak bir alana taşımaları durumunda destek verilmektedir.

-Verilecek hibelerin tutarları ve oranlarıyla ilgili söyleyecekleriniz nelerdir?
Süt Çiftlikleri için 5 bin-500 bin avro aralığındaki yatırımlara %40-70 arasında değişmektedir. Besi Çiftlikleri için 5 bin-500 bin avro aralığındaki yatırımlara %40-60 arasında değişmektedir. Et tavuğu (broyler) çiftliği modernizasyonu ve besi hindisi için 5 bin-250 bin avro aralığındaki yatırımlara %40-60 arasında değişmektedir. Kaz üretimi yapan tesisler için 5 bin-125 bin avro aralığındaki yatırımlara %40-60 arasında değişmektedir. Yumurta üretimi yapan tesisler için 5bin-500 bin avro aralığındaki yatırımlara %40-60 arasında değişmektedir.

-Hibe oranları %40-60 arası dediniz bu oranlar neye göre değişiklik gösteriyor?
Üretici Örgütleri için destek oranı %60’dan başlamaktadır. Hibe oranları yeni tesisler için %40, mevcut işletmelerin modernizasyonu için %50, küçük süt işletmeleri (kapasitesi 5-50 adet  süt ineği, 50-250 koyun/keçi, 5-25 manda olan işletmeler) için ise %60’tan başlamaktadır. 
Bütün bu oranlara yatırım dağlık alanda ise %5 ve genç yatırımcılar (40 yaş altı) tarafından yapılan yatırımlar için ek %5 hibe verilmektedir. Yani, hem dağlık alanda hem de genç yatırımcı tarafından yapılacak projeler yukarıda bahsettiğim desteklerin üzerine artı olarak %10 ek hibe alabilmektedir.

- Tarımsal Ürünlerin İşlenmesi ve Pazarlanması konusundaki projelere kimler başvurabiliyor?
Gerçek kişiler, tüzel kişiler (küçük ve orta ölçekli işletmeler), kamu tüzel kişiliği olmayan kooperatif ve birlikler başvurabiliyor. Burada da yatırımcılarımızın 18 yaşını doldurmuş olması ve 65 yaşından büyük olmaması gerekiyor. 

- Tarımsal Ürünlerin İşlenmesi ve Pazarlanması dediğimizde içeriğinde neler var, hangi yatırımlar IPARD programı kapsamında değerlendiriliyor?
Birincisi süt işleyen tesisler; 10-70 ton süt işleme kapasiteli yatırımlar destek kapsamında (sütün paketlenmesi, peynir, tereyağı, ayran üretimi gibi), Ayrıca 10-200 ton arası peynir altı suyu işleyen tesislerde bu kapsamda değerlendiriliyor. Günlük 70 tona kadar kapasitesi olan süt toplama merkezleri de kurulabiliyor. İkinci olarak; 30-500 adet büyükbaş, 50-4000 adet küçükbaş, saatte  1.000 -5.000 tavuk veya   100-1.000 hindi-kaz kapasiteli kesimhaneler, 0,5-5 ton kapasiteli et parçalama ve işleme tesisleri destek kapsamında,
Üçüncü olarak;10 bin metreküp’e kadar soğuk hava deposu barındırabilen meyve ve sebze işleme paketleme tesisleri yatırım kapsamındadır. Ayrıca üretici örgütleri tarafından yapılacak projelerde metreküp sınırlaması bulunmamaktadır. Dördüncü olarak; yıllık 100-2.000 ton üretim kapasiteli su ürünleri, balık yağı, yumuşakça, çift kabuklu yumuşakça ve kabuklu deniz canlılarının işlenmesine yönelik su ürünleri tesisleri destekleniyor. 

-Verilecek hibelerin tutarları ve oranlarıyla ilgili söyleyecekleriniz nelerdir?
Süt ve peynir altı suyu işleme tesislerinde yatırım tutarı 30 bin - 3 milyon Avro aralığındadır.  Süt toplama tesislerinde yatırım tutarı 30 bin - 1 milyon avro aralığındadır. Kesimhane ve et işleme-parçalama tesislerinde yatırım tutarı 30 bin - 3 milyon Avrodur. Meyve sebze işleme ve paketleme tesislerinde yatırım tutarı 30 bin - 1milyon 250 bin Avrodur. Su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasına yönelik tesisler için yatırım tutarı 30 bin - 1 milyon 500 bin Avro’dur. Bu sektörlerin tamamında destek oranı %40-50’dir.