Cumhuriyet neden 28 ya da 30 değil de 29 Ekim'de ilan edildi?
Düşmanın Anadolu'dan atıldığı 9 Eylül'de ilan edilmesi daha doğru olmaz mıydı?
29 Ekim tarihinin bir anlamı var mı? Tarih M.Ö 1200'lerdi. Birleşik Helen ordularının başkomutanı Agamemnon, Çanakkale'nin karşısındaki Limni adasında toplanan yüzlerce gemiyle Anadolu'da, Truva'ya saldırdı.
Dokuz sene süren savaştan sonra Agamemnon tahta at hilesiyle Truva'yı işgal etti.
Kenti ateşe verdi, halkı kılıçtan geçirdi. AGAMEMNON Yunan mitolojisinin en büyük ve en çok sözü edilen kahramanıdır.
Tarih 18 Mart 1915. 1. Dünya Savaşı'nın kanlı günlerinden bir gün. İngiliz- Fransız gemileri yine Truva'nın tam karşısındaki Limni Adası'ndan Çanakkale boğazına saldırdı. İngiliz-Fransız deniz gücü üç filodan oluşuyordu.
1. Filoda İngilizler’in en güvendiği savaş gemilerinden biri de vardı: AGAMEMNON. Tarih tekerrür mü ediyordu?
1.Filo saat 10.30 boğaza girdi. Ancak Kumkale gerisindeki Osmanlı obüsleri nefes açtırmadı. 12 isabet alan AGAMEMNON Limni'ye geri dönmek zorunda kaldı. Ardından diğer gemiler de, ya battılar, ya kaçtılar. Çanakkale bu kez düşmemişti.
İşgalciler Çanakkale'yi geçemeyince Mustafa Kemal, "Truva'nın intikamını aldık" demişti.
Tarih 30 Ekim 1918 idi. Osmanlı İmparatorluğu 1.Dünya Savaşı'nı kaybetmiş, İtilaf Devletleri ile teslim anlaşmasını imzalayacaktı. İlginçtir, imza yeri yine Yunanistan'ın Limni Adası'ydı. Antlaşması Mondros limanında bekleyen Agamemnon savaş gemisinde imzalanacaktı. İngilizler’in dev amiral gemisi Queen Elizabeth varken, ondan küçük Agamemnon'u seçmelerinin nedeni neydi. Bu Anadolu'ya bir mesaj mıydı?
Truva'nın işgalini mi hatırlatıyordu? Aynı zamanda Çanakkale hezimetinin öcü müydü? Geminin kaptan köşkünde uzun bir masanın bir tarafında İngiltere, Fransa, İtalya ve onların maşası Yunanistan, diğer tarafında savaşı kaybeden Osmanlı İmparatorluğu vardı. Gecenin geç saatinde taraflar Mondros Ateşkes Antlaşmasını imzaladığında Osmanlı İmparatorluğu fiilen sona ermişti. Ardından Anadolu'nun işgali ile talan başlamış İngiltere, Fransa, İtalya, Ermenistan, Yunanistan Anadolu'yu paylaşıyordu.
Ancak tarihin çarkı farklı dönüyordu. Karada işler hiç umdukları gibi gitmedi. Halkımız omuz omuza vererek işgalcileri denize döktü vatanımızı kurtardı. Tarih 29 Ekim 1923 idi. Agamemnon savaş gemisinde imzalanan Mondros Mütarekesinin ardından 5 yıl geçmişti. TBMM devletin yönetim biçiminin Cumhuriyet olduğunu dünyaya ilan etti. Devletin adı da, "Türkiye Cumhuriyeti" oldu. Peki, neden 29 Ekim? Aradan 2 yıl geçti. Yıl 1925'di. Aylardan yine Ekim Fahrettin Altay Paşa, Çankaya Köşkünde Atatürk'ün konuğuydu. Yemekler yendi, sohbet edildi. Fahrettin Altay Gazi Mustafa Kemal Atatürk'e sordu: "Cumhuriyet'imizin ilanının 29 Ekim gecesine gelmesi acaba bir tesadüf müdür? Üç gün evvel, beş gün sonra da olabilirdi. Neden 29 Ekim?" Gazi Mustafa Kemal düşünmeden cevapladı. "Mondros 30 Ekim'dir, Cumhuriyet 29 Ekim. İşte bu mazlum bir milletin ahıdır. Sanırım ki o zamanki devletler bunu anlamışlardır." Sonra bir an durdu, Fahrettin Paşa'ya baktı ve: "Deyiniz ki bu: tarihten silinmek istenilen bir milletin öcüdür".