Çorum'da Hz. Peygamber (sav)in sancaktarı Suheyb-i Rumi, onun arkadaşı Ubeyd Gazi, Kadisiye Savaşı başkomutanı Sad b. Ebu Vakkas ve o savaşta fillere karşı savaşan Amr b. Madikerib (Kereb-i Gazi) gibi sahabilerin makamları yer almaktadır.
Çorum'da Hıdırlık mevkii, manevi yönden önemli bir mekandır. Burayı üç büyük sahabinin makamı şereflendirmektedir. İstanbul için Eyüp Sultan, Konya için Mevlana, Ankara için Hacı Bayram ne ise Çorum için Hıdırlık Camisi ve kabristanı da o konumdadır. Buraya gelen herkes, bu manevi iklimi hissetmektedir. Özellikle il dışından gelen maneviyat erlerinin ilk ziyaret ettikleri mekan, yine buralardır. Bu niteliğiyle Hıdırlık, Çorum'da inanç turizminin merkezi konumundadır.
Bu nedenle be sahabenin türbelerini ve makamlarını korumaya özen göstermekteyiz. Zira Hz. Peygamber (sav)in "Ashabımdan herhangi birisi bir yerde ölürse, O, o belde insanları için kıyamet günü bir nur ve kılavuz olarak gönderilir" hadisi şerifinin işaret buyurduğu ve kıyamet gününde bir nur ve kılavuz olacağına inandığımız beş sahabinin rehberliğine talip oluyoruz.
Çorum'da yaşayan her alim onlar hakkında övgüde bulunmuş, her şair de mersiye yazmıştır.
1894 yılında Payitaht İstanbul'da Çorum'un Sancak olması konusu tartışılırken Yedi Sekiz Hasan Paşa, Gelibolulu Mustafa Ali'nin "Künhü'l-Ahbar" adlı kitabında Yz. Peygamber (sav)in bu arkadaşlarının Çorum'da medfun olduklarını delil getirmiştir. Onlar sayesinde Çorum, Sancak statüsüne kavuşmuştur. Yani Çorum, vilayet olmasını bu sahabelerin burada bulunmalarına borçludur.
II. Abdülhamit döneminde Hıdırlık (Suheyb-i Rumi) Camisine büyük ilgi gösterilmiştir. Sonraki döenmlerde halkın rağbeti hiç azalmamış ama devlet erkanının fazla ilgisini çekmemiştir.
Ancak son dönemlerde milletin arzu ve duygularıyla barışık idarecilerin yönetime gelmesiyle birlikte buralar, yine görkemli haline kavuşmaya başlamıştır. Çevre düzenlemeleriyle daha da güzelleşmiştir.
Bu bağlamda 25 Haziran 2021 tarihinde Cuma günü Sakal-ı Şerif ziyaretinin yanı sıra Hıdırlık Camisinin bitişiğindeki Suheyb-i Rumi ve Ubeyd Gazi'nin türbelerindeki sandukaların üzerlerini örtmek için, sayın valimiz Mustafa Çiftçi'nin eşi Azime Çiftçi'nin Konya'da Olgunlaştırma Enstitüsü'nde hazırlattığı puşideler (örtüler) getirildi. Büyük bir saygıyla örtüldü.
Yıllardır mutfak fayanslarıyla örtülü duran ve kimsenin ilgilenmediği Kereb-i Gazi türbesinin de üzerine güzel bir örtü serildi. Bunda başta muhterem Azime Çiftçi Hanım Efendi olmak üzere emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.
Bu arada yüz yılda nereden nereye geldiğimizi de görmemezlikten gelemeyiz. Bu olumlu gelişmeleri, ülkemizin ve ilimizin hayrına yorumlamaktan da mutluluk duyuyoruz.
Hıdırlık'ın manevi ikliminin devlet ve millet birlikteliğiyle hissedilmesi ve manevi değerlerimize sahip çıkılması, Çorum'da sahabe sevgisinin ve saygısının derinleşerek ve kökleşerek devam ettiğinin işaretidir.