Eği­tim Sen Ço­rum Şu­be Baş­ka­nı Mus­ta­fa Gül, Mil­li Eği­tim Ba­kan­lı­ğı Ku­rum Aça­ma, Ka­pat­ma ve Ad Ver­me Yö­net­me­li­ği'nde 10 Ey­lül 2018 ta­ri­hin­de ya­pı­lan de­ği­şik­lik­ler ve ar­ka­sın­dan baş­la­yan tar­tış­ma­lar so­nu­cun­da, si­ya­si ik­ti­da­rın eği­tim po­li­ti­ka­la­rı­na yön ve­ren yak­la­şı­mı­nın ye­ni­den gö­rü­nür ha­le gel­di­ği­ni id­dia et­ti.

İl­gi­li yö­net­me­li­ğin 7. mad­de­si­nin 11. fık­ra­sı­nın yö­net­me­lik­ten çı­ka­rıl­ma­sı­nın, kar­ma eği­tim­le il­gi­li ye­ni bir adım atı­lı­yor kay­gı­sı ya­rat­tı­ğı­nı be­lir­ten Gül, “Mad­de 7-(11) Çok prog­ram­lı Ana­do­lu li­se­si, mes­le­ki ve tek­nik eği­tim mer­ke­zi ve mes­le­ki eği­tim mer­ke­zin­de kar­ma eği­tim ya­pı­lır. Bu mad­de­nin çı­ka­rıl­ma­sı­nın ar­dın­dan MEB ta­ra­fın­dan ya­pı­lan açık­la­ma­da, söz ko­nu­su de­ği­şik­li­ğin bir yar­gı ka­ra­rı­nın ge­re­ği ola­rak ya­pıl­dı­ğı ve 1739 sa­yı­lı Mil­li Eği­tim Te­mel Ka­nu­nu'nun 15. mad­de­si­nin kar­ma eği­tim­le il­gi­li bir dü­zen­le­me içer­me­sin­den kay­nak­lı, ay­rı­ca yö­net­me­lik­te yer ve­ril­me­si­ne ge­rek ol­ma­dı­ğı ifa­de edil­di. MEB açık­la­ma­sın­da ay­rı­ca kar­ma eği­ti­min kal­dı­rıl­ma­sı­na dö­nük bir ça­lış­ma­la­rı­nın ol­ma­dı­ğı­nı da be­lirt­ti.” de­di.
 

MEB Sa­mi­mi De­ğil!
Cum­hur­baş­kan­lı­ğı Söz­cü­sü İb­ra­him Ka­lın'ın açık­la­ma­la­rı­nın ger­çek ni­ye­ti or­ta­ya koy­du­ğu­nu ifa­de eden Gül, ko­nu­ya iliş­kin şu açık­la­ma­yı yap­tık:
“Cum­hur­baş­kan­lı­ğı Söz­cü­sü İb­ra­him Ka­lın ise "Ba­kan­lı­ğı­mız bu ko­nu­da açık­la­ma yap­tı. Bir mah­ke­me ka­ra­rı­na is­ti­na­den bir dü­zen­le­me ya­pıl­dı. 'Kar­ma eği­tim kal­dı­rı­lı­yor' gi­bi pro­pa­gan­da­ya dö­nüş­tü­rül­dü. Kar­ma eği­tim ol­du­ğu hal­de de­vam edi­yor. Kar­ma eği­ti­min or­ta­dan kal­dı­rıl­ma­sı gi­bi bir şey söz ko­nu­su de­ğil. Fa­kat bel­li okul­lar­da kız-er­kek ay­rı­mı şek­lin­de eği­tim ve­ril­me­si­ne imkân sağ­la­yan bir ka­rar da var or­ta­da. Bu­ra­da ter­cih­le­rin da­ral­tıl­ma­sı de­ğil ço­ğal­tıl­ma­sı söz ko­nu­su. De­mok­ra­tik top­lum­lar­da as­lo­lan va­tan­da­şın bu tür ta­lep­le­ri­ni kar­şı­la­ya­cak se­çe­nek­le­rin art­tı­rıl­ma­sı­dır. Hiç kim­se, hiç­bir ve­li­ye kar­ma­ya ya da ol­ma­ya­na gön­der­mek zo­run­da­sın di­ye bir şey em­po­ze et­mi­yor. Ama al­ter­na­tif­le­ri su­nu­yo­ruz. Dev­le­tin yap­ma­sı ge­re­ken de bu­dur." di­ye­rek tar­tış­ma­yı ay­rı bir bo­yu­ta ta­şı­dı.
1739 sa­yı­lı ya­sa­nın 15. mad­de­si "Okul­lar­da kız ve er­kek kar­ma eği­tim ya­pıl­ma­sı esas­tır. An­cak eği­ti­min tü­rü­ne imkân ve zor­luk­la­ra gö­re ba­zı okul­lar, yal­nız­ca kız ve­ya yal­nız­ca er­kek öğ­ren­ci­le­re ay­rı­la­bi­lir." şek­lin­de­dir. Ya­sa açık­ça kar­ma eği­ti­min te­mel ol­du­ğu­nu vur­gu­la­mak­ta an­cak ikin­ci bö­lüm­de ifa­de edi­len tür, im­kan ve zor­luk­lar bö­lü­mü kul­la­na­rak çok sa­yı­da Ana­do­lu li­se­si ve Ana­do­lu imam ha­tip li­se­si sa­de­ce kız öğ­ren­ci­ler için açıl­mak­ta­dır. Söz ko­nu­su yö­net­me­lik­te MEB han­gi okul tür­le­ri­nin, han­gi im­kan ve zor­luk­la­ra gö­re sa­de­ce kız ve­ya er­kek öğ­ren­ci­le­re ay­rı­la­bi­le­ce­ği­ne da­ir bir dü­zen­le­me yap­ma­ya­rak kar­ma eği­tim dı­şı uy­gu­la­ma­la­rın önü­nü aç­mak­ta­dır. Her­han­gi bir dü­zen­le­me ya­pıl­ma­mış ol­ma­sı is­te­nen her oku­lun kar­ma eği­tim dı­şı­na çı­ka­rıl­ma­sı­na ola­nak sağ­la­mak­ta­dır.


10 Ey­lül 2018 ta­ri­hin­de MEB ta­ra­fın­dan ya­pı­lan ise hak­kın­da dü­zen­le­me ya­pıl­mış olan üç okul tü­rü­ne da­ir mad­de­yi kal­dı­ra­rak bu okul­la­rı da ay­nı key­fi­yet tor­ba­sı­na da­hil et­me­si­dir. Bu okul­lar­la il­gi­li yö­net­me­lik­te açık­ça "…kar­ma eği­tim ya­pı­lır." iba­re­si bu­lun­du­ğu için bu okul­lar kar­ma eği­tim dı­şı­na çı­ka­rı­la­ma­mış idi. Ya­pı­lan de­ği­şik­lik­le, bu okul­lar­da "gö­rü­len lü­zum" üze­ri­ne sa­de­ce kız ve­ya sa­de­ce er­kek­ler için ay­rı­la­bi­le­cek. MEB yap­tı­ğı açık­la­ma­da sa­mi­mi ol­say­dı, bu mad­de­yi çı­kar­mak ye­ri­ne mad­de­yi 1739 sa­yı­lı ya­sa­nın 15. mad­de­si­ne uy­gun ha­le ge­ti­rir ve "Tüm ka­de­me­ler­de­ki eği­tim ku­rum­la­rın­da kar­ma eği­tim esas­tır." şek­lin­de dü­zen­ler­di. Bu ne­den­le mad­de­yi ya­sa­ya uy­gun şe­kil­de dü­zen­le­mek ye­ri­ne, mad­de met­ni­ni ol­du­ğu gi­bi yö­net­me­lik­ten çı­kar­mak kar­ma eği­tim dı­şı uy­gu­la­ma­la­ra en­gel ola­bi­le­cek dü­zen­le­me­le­rin kal­dı­rıl­ma­sı ola­rak yo­rum­lan­ma­lı­dır.
Kar­ma eği­tim ile il­gi­li tar­tış­ma­lar plan­lı şe­kil­de sür­dü­rül­mek­te ve kar­ma eği­ti­min za­rar­la­rı­na dö­nük akıl, bi­lim dı­şı dü­şün­ce­ler yay­gın­laş­tı­rıl­ma­ya ça­lı­şıl­mak­ta­dır. Ya­şa­mın ken­di do­ğal­lı­ğı, top­lum­sal iş­bö­lü­mü ve ev­ren­sel ço­cuk hak­la­rı ve eği­tim bi­li­mi dik­ka­te alın­dı­ğın­da kar­ma eği­tim­den vaz­geç­me­nin ola­sı ve doğ­ru ol­ma­dı­ğı gö­rül­mek­te­dir. Tüm bun­la­ra rağ­men kar­ma eği­tim dı­şı uy­gu­la­ma­lar­da ıs­rar et­me­nin "ço­cu­ğun oku­ya­ca­ğı oku­lun tü­rü­nü seç­me öz­gür­lü­ğü" ile açık­la­na­ma­ya­ca­ğı da or­ta­da­dır.


Cum­hur­baş­kan­lı­ğı Söz­cü­sü İb­ra­him Ka­lın ta­ra­fın­dan ya­pı­lan açık­la­ma ise asıl ni­ye­tin kar­ma eği­tim dı­şı pra­tik­le­rin ar­tı­rıl­ma­sı ve eği­tim­de ya­şa­nan ge­ri­ci dö­nü­şü­mün sür­dü­rül­me­si ol­du­ğu­nu gös­ter­mek­te­dir. İn­şa edil­mek­te olan ye­ni re­jim için eği­tim ku­ru­cu bir iş­le­ve sa­hip­tir. Bu iş­le­vin is­ten­di­ği şe­kil­de ye­ri­ne ge­ti­ril­me­si için ise eği­ti­min pi­ya­sa ile uyum­lu ve ay­nı za­man­da da si­ya­si ik­ti­da­rı her gün ye­ni­den üre­ten şe­kil­de iş­le­me­si he­def­len­miş­tir. Bu ne­den­le kar­ma eği­tim dı­şı pra­tik­le­rin ar­tı­rıl­ma­sı ile be­ra­ber ay­nı za­man­da aka­de­mik eği­tim alan öğ­ren­ci sa­yı­la­rı­nın bas­kı al­tın­da tu­tu­la­rak, öğ­ren­ci­le­rin ço­ğun­lu­ğu­nun imam ha­tip okul­la­rı­na ve mes­lek okul­la­rı­na yön­len­di­ril­me­si he­def­len­miş ve tüm mev­zu­at bu he­de­fe uy­gun ola­rak dü­zen­len­me­ye ça­lı­şıl­mış­tır. Söz ko­nu­su yö­net­me­lik bu ne­den­le or­ta­öğ­re­tim ge­nel mü­dür­lü­ğü­ne bağ­lı okul­la­rın açıl­ma­sı­nı ka­tı ku­ral­la­ra bağ­la­ya­rak zor­laş­tı­rır­ken, imam ha­tip okul­la­rı ve mes­lek li­se­le­ri­nin ço­ğun­lu­ğu­nun açıl­ma­sın­da ade­ta hiç­bir şart ara­ma­mak­ta­dır.
Si­ya­si ik­ti­dar ve­li­le­re ve öğ­ren­ci­le­re imam ha­tip okul­la­rı­nı işa­ret et­mek­te, öğ­ren­ci­le­rin bu okul­la­ra git­me­le­ri­ni is­te­mek­te­dir. An­cak ya­pı­lan bu çağ­rı ge­nel ola­rak ka­bul gör­me­mek­te, ya­pı­lan tüm yön­len­dir­me, özen­dir­me ve ki­mi za­man ör­tü­lü zor­la­ma­la­ra rağ­men öğ­ren­ci­ler ter­cih­le­ri­ni bi­lim­den, sa­nat­tan ve spor­dan ya­na yap­mak­ta­dır. MEB öğ­ren­ci­le­rin ter­cih­le­ri or­ta­da ol­ma­sı­na rağ­men, fen, sos­yal bi­lim­ler, Ana­do­lu, gü­zel sa­nat­lar ve spor li­se­le­ri­nin açıl­ma­sı­nı ve kon­ten­jan­la­rı­nı sı­nır­lan­dır­mak­ta­dır. Oy­sa ya­pıl­ma­sı ge­re­ken öğ­ren­ci­le­rin il­gi, is­tek, ter­cih ve ge­rek­si­nim­le­ri ile uyum­lu bir okul­laş­ma po­li­ti­ka­sı­nı ya­şa­ma ge­çir­mek ol­ma­lı­dır.


Ku­rul­du­ğu gün­den bu ya­na la­ik, bi­lim­sel, ka­mu­sal, ana­di­lin­de, eşit ve üc­ret­siz eği­tim hak­kı­nı her ko­şul­da sa­vun­muş olan Eği­tim Sen, tüm öğ­ren­ci­le­rin eği­tim hak­kı­nın hiç­bir en­gel ol­ma­dan kul­la­nıl­ma­sı­nı sa­vun­mak­ta­dır. Kar­ma eği­tim ile il­gi­li tar­tış­ma­la­rın ken­di­si pe­da­go­jik ve bi­lim­sel te­mel­ler­de de­ğil, si­ya­sal re­fe­rans­lar­la tar­tı­şıl­mak­ta ve bu­nun olum­suz so­nuç­la­rı­na da öğ­ren­ci­le­ri­miz kat­lan­mak du­ru­mun­da kal­mak­ta­dır. Bu ne­den­le önü­müz­de­ki dö­ne­min en te­mel ön­ce­lik­le­rin­den bi­ri­ni de eği­tim ala­nın­da ya­şa­nan ge­ri­ci ve pi­ya­sa­cı dö­nü­şü­me kar­şı çık­mak ve tüm öğ­ren­ci­le­rin is­te­dik­le­ri okul tü­rün­de ve okul­da eği­tim al­ma­sı­nı sağ­la­mak oluş­tur­mak­ta­dır.”