Dünya Gazetesi’nden Doğan Selçuk Öztürk’e konuşan Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Kurucu Başkanı Yusuf Günay, Türkiye’de doğalgazın yaygınlaşmaya başladığı 2000’li yılların başında Çorum’da işadamı Ahmet Ahlatcı ile arasında geçen diyalogu anlattı.
EPDK eski Başkanı Yusuf Günay, Doğan Selçuk Öztürk’ün, “Sayısız doğal gaz ihalesi yaptınız. Onlardan özellikle aklınızda kalanları dinleyebilir miyiz?” sorusuna şöyle cevap verdi:
Aslında düzenleyici otoritelere bu tip yetkiler verilmez ama kanun çıktığı zaman Türkiye’de beyaz enerji operasyonu vardı ve şehir içi doğal gaz dağıtım ihalelerini de EPDK yapsın diye kanuna bir madde kondu. Türkiye’ye doğal gazın geldiği 1987 yılından EPDK’nın kurulduğu 2001 yılına kadar, 14 yıl içerisinde Türkiye’de 5 ile doğal gaz götürebilmişiz. İllerimizin çoğu hava kirliliğinden muzdaripti, insanımız kömür soluyordu. Doğal gaz dağıtımını hangi modelle yaparsak kamu yararı oluşur diye kafa yorduk. Konuşup tartıştık, belediyelere baktık. İstanbul ve Ankara’da belediyeler, diğer illerde BOTAŞ’la belediye ortaklığı metreküp başına 70 lira kârla satış yapıyordu. İhaleyi metreküp başına en düşük kârı etmeyi, yani halka en ucuz doğal gaz satmayı taahhüt edene vermeyi uygun gördük.
İlk ihaleyi Kayseri ilimiz için yaptık. Herkesi davet ettik ve canlı yayında tam bir şeffaflık içinde ihaleyi yapacağız. Kurulda bir salon var, ihale başladı, izliyoruz. Tabii Türkiye’nin büyük şirketleri var. Kimisi 70 lira, kimisi 60 lira teklif veriyor. Birisi dedi ki 7 lira. Ben tabii eyvah dedim yandık. İhaleyi kazandı, ancak hepimizde bir endişe, acaba bu kadar düşük bir rakamla bu işi yapabilecek mi? Hemen davet ettik kendisini ve görüştük. Bizi işi yapabileceğine ikna etti. “Bu 7 lira bile çok. Birkaç yıl sonra gelip de işi elimden almaya kalkmayın” dedi. Ve daha sonra rakamlar gerçekten düştü, 1 liranın altına düşen iller oldu.
Bu işlerin mümkünse o ilin ileri gelenleri tarafından yapılmasını doğru bulduk, o ilde bu işin altından kalkabilecek ekonomik güce ve zihinsel yapıya sahip insanlarla görüştük. Diyelim bir ilde doğal gaz ihalesi yapacağız, ihale Ankara’da yapılıyor ancak ihaleden önce o ile gidip oradaki sanayi ve ticaret odasında işi anlatıyorduk. Mesela Çorum’da şöyle bir olay yaşadık. Ön sırada birisi oturuyordu. Ben anlattıkça çok dikkatli dinliyor, gözlerime bakıyordu. Toplantı bitince yanıma geldi. Başkanım ben de bu ihaleye girmek istiyorum dedi. Girin dedim. Ama doğal gaz işi bize düşer mi büyük şirketlerin yanında dedi. Dedim siz gerekli kriterleri taşıyorsanız ihaleye başvurun. En uygun rakamı da siz verirseniz sizin olur. Bu kişi Ahmet Ahlatcı idi. Çorum doğal gaz ihalesini aldığında mütevazı bir kuyumcu iken şu an Türkiye’nin yarısının doğal gaz dağıtımını yapar hale geldi.
