M.BURAK YALÇIN
Doğa Koleji, Türk Dil Bayramı’nın yıl dönümü nedeniyle konferans düzenledi. Programa konuşmacı olarak katılan Belediye Başkan Yardımcısı ve Türk Dil ve Edebiyat Derneği Şube Başkanı Turhan Candan, Bulgar Türkleri’nden örnek vererek, “Türkçeyi kaybedersek Türklük diye bir şey kalmaz. Bulgarlar, dillerini kaybettikleri için milliyetlerini de kaybettiler” dedi.
Konferans salonunda gerçekleşen programa Doğa Koleji Müdürü Fatih Yanılma, öğretmenler ve öğrenciler katıldı.
‘OKUMAYA İLGİNİN ARTMASI İÇİN ÖZEL BİR GAYRETİMİZ VAR’
Konferansın konuşmacısı Belediye Başkan Yardımcısı ve Türk Dil ve Edebiyat Derneği Şube Başkanı Turhan Candan, Dil Bayramı’nın özel bir gün olduğunu belirterek, “Çorum’da okumaya ilginin artması için özel bir gayretimiz var. Hem Belediye olarak hem de Türk Dil ve Edebiyat Derneği olarak bu konuda “Çorum Okuyor” projesi çerçevesinde okuma etkinlikleri ve kültürel etkinlikler gerçekleştiriyoruz” dedi.
‘BİNLERCE YILLIK GEÇMİŞİ OLAN BÜYÜK BİR DİLİZ’
Türkçe’nin binlerce yıllık bir geçmişi olan büyük bir dil olduğuna dikkat çeken Turhan Candan, dünyada 6 bin civarında dil olduğunu hatırlatarak şunları söyledi: “Türkçe binlerce yıllık geçmişi olan büyük bir dildir. Büyük bir milletin dilidir. Ne kadar geçmişe gidiyorsak o kadar eski dildir. Dünyada 6 bin civarında dil var. Çoğunluğu sadece konuşma dili. Dünya dili olmak için yeterli değil. Yazı dili olması gerekiyor bir de. Bu da yeterli değil, herhangi bir devletin resmi dili olması lazım. Türkçe hem Göktürkler döneminde daha sonra Karamanoğlu Mehmet Bey zamanında 1277 yılında bir ferman ile devletin resmi dili olmuştur. Türkçe’nin konuşulduğu coğrafya hesap edildiği zaman 10 milyon kilometrekarelik bir alanda Türkçe konuşuluyor.”
‘DİLİMİZİN KORUNMASI KONUSUNDA DAHA HASSAS OLMALIYIZ’
Sümerce tabletlerde 166 tane Türkçe sözcüğün yer aldığını aktaran Candan, “Yazı Sümerler tarafından icat edildi. Sümerce şu an ölü bir dil. Sümerce tabletler incelendiğinde 166 tane Türkçe sözcük orada yer alıyor. Sümerce yaşıyorken Türkçe’de vardı. Sümerceye sözcük vermişiz. Bizim dilimizin en az 6-7 bin yıllık bir tarihi var. Bu da bizi dünya dili yapıyor. Dünyada en çok konuşulan diller sıralamasında 5’nci, 6’ncı diliz. Bu da bizi dünya dili yapıyor. Böylesine zengin bir dilin sahibiyiz. Bunun farkında olmalıyız. Konuştuğumuz dilin korunması konusunda onu kullanan kişiler olarak hassas olacağız. Kendi sözcüklerimizle konuşacağız” diye konuştu.
Konuşmasında Atatürk’ün “Ülkesini, yüksek istiklâlini korumasını bilen Türk milleti, dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır” sözünü hatırlatan Candan, “Türk Dil Kurumu’nun girişinde Atatürk’ün bu sözü yazar. Biz eğer gerekli sözcükleri kendi dilimizden türetmezsek Türkçemiz yabancı dillerde türetilen o sözcükleri olduğu gibi alacağı için Türkçemiz yabancı dillerin boyunduruğuna girecektir. Bu konuda uyarmıştır.
‘DİLLERİNİ KAYBEDENLER MİLLİYETLERİNİDE KAYBEDERLER’
Eğer biz Türkçeyi kaybedersek Türklük diye bir şey kalmaz. Bulgar Türkleri buna örnektir. Dillerini kaybettikleri için milliyetlerinide kaybettiler. Slav ırkı haline dönüştüler. Onların kültürlerini, dillerini benimsediler. Tarihte Bulgar Türkleri diye bir şey kalmadı” şeklinde konuştu.
