Hitit Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nurcan Baykam, özellikle Çorum, Tokat, Sivas, Giresun, Gümüşhane gibi illerde yaşayan ve yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadele kapsamında uygulanan tam kapanmanın ardından doğaya açılmayı planlayan vatandaşları, Kırım Kongo Kanamalı Ateş (KKKA) hastalığına karşı tedbirli olmaları konusunda uyardı. Baykam, AA muhabirine, havaların ısınmasıyla bazı illerde ve Çorum'da KKKA vakalarının görülmeye başladığını söyledi. KKKA'ya karşı 2003 yılından bu yana verilen mücadelenin 2 yıldır Kovid-19'la mücadelenin gölgesinde kaldığını belirten Baykam, her iki hastalığın da başlangıçta yüksek ateş, baş ve vücut ağrısı, kaslarda ağrı, halsizlik, ishal gibi bulgularla ortaya çıktığını anlattı. Benzer şikayetlerde hem vatandaşların hem de sağlık çalışanlarının doğru teşhis konulması açısından dikkatli davranması gerektiğini vurgulayan Baykam, "Geçen yıl KKKA döneminde kliniğimizde bu tecrübemiz oluştu. Kovid-19 belirtisiyle hastanelere başvuran ve kene teması olduğunu söylemeyen hastalarda KKKA olasılığını düşünerek kan testi yapıp pozitiflikleri bulduk." ifadesini kullandı. Başlangıç belirtileri benzerlik gösteren her iki hastalığın bulaşma yolları ve korunma önlemlerinin farklı olduğuna dikkati çeken Baykam, şöyle devam etti: "KKKA, Kovid-19 gibi önemli ve ölümcüllük oranı daha yüksek bir hastalık. Kovid-19'la mücadele için sürekli maske, sosyal mesafe, el hijyeninden bahsettik. Bir benzetme yaparak 'sosyal mesafe' kuralını kenelere karşı uygulamak da herhalde KKKA hastalığından korunmak adına alınabilecek en önemli önlemdir diye düşünebiliriz. Bu söylem, toplumun dikkatini çekerek bilinçli davranmaları açısından önemli. Kenenin vücuda gelmesini önleyecek tedbirler alınmalı. Kene, çıplak cilde yürüyüp tutunacağından ayaktan itibaren kapalı giysilerle ya da paçaların çorap içine sokulmasıyla bu süreç önlenebilir." - "Tam kapanma" sonrasında doğaya açılma KKKA vakalarında artışa neden olabilir Baykam, bugünlerde tarımsal alanlarda, hayvancılık yapılan bölgelerde bulunanların yanı sıra Kovid-19 salgınıyla mücadele kapsamında uygulanan tam kapanmanın sona ermesiyle insanların doğaya açılabileceği, bunun da KKKA vakalarında artışa neden olabileceğine işaret etti. Kovid-19'a karşı gösterilen duyarlılığın kenelere karşı da gösterilmesi gerektiğinin altını çizen Baykam, şunları kaydetti: "Gün içinde tarla, bahçe, hayvan otlatılan yerlerde mutlaka önlem alarak kene temasının önlenmesi gerekiyor. Eve dönüşte ise mutlaka vücudumuzu kontrol etmeli, kene tutunması varsa vakit kaybetmeden mutlaka pens veya elle teması önleyen kumaş ya da kağıt ile kısa sürede keneyi çıkartmalıyız. Yakında bir sağlık merkezi varsa hızla orada da kenenin usulüne uygun çıkarılmasını sağlayabiliriz ama sağlık merkezi uzak ise oraya gitmek için zaman harcamamalı, kenenin vücutta kalma süresini en aza indirmeliyiz. Çıkartırken kesinlikle çıplak elle temas edilmemesi çok önemli. Tam kapanmanın yaşandığı bu günlerde tabii ki herkes, bir sonraki döneme, normal döneme geçerken kendilerini bağda, bahçede, tarlada, daha özgür hissettiği yerlerde görmek isteyecek. Buralara daha çok akın olabileceğini düşünüyoruz. İşte bu süreçte mutlaka önlemleri alarak kene teması konusunda dikkatli olunması gerekiyor. Özellikle hayvancılığın yapıldığı alanlarda, özellikle endemik bölgelerde kene ile sosyal mesafeyi koymak için gerekli önlemlerin alınması çok önemli."