M.BURAK YALÇIN İl Kültür ve Turizm Müdürü Sümeyra Şengül, kaçakçılık ve definecilik haberlerinde eserleri fiyat bilgisi ile anmamak gerektiğini belirterek, “Medya, kaçakçılıkla ele geçirilen eserlere büyük piyasa rakamları vererek definecilik ve eser kaçakçılığına da özendirmiş oluyor. Bu hataya yerel medya düşmüyor ama ulusal basın düşüyor” dedi. İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından 2863 sayılı kanun, müze ve örenyerleri, kazılar, kaçak kazı ve kaçakçılık, müzecilik faaliyetleri gibi konularda bilgilendirme toplantısı yapıldı. Çorum Müzesi’nde gerçekleşen bilgilendirme toplantısında İl Kültür ve Turizm Müdürü Sümeyra Şengül, “Arkeoloji Hakkında Haber Yazmak: Nelere Dikkat Etmeli, Nereden Başlamalı?” konu başlığı altında sunum yaptı. ŞENGÜL: TARİHİ ESERLERE FİYAT BİÇMEYİN Arkeoloji haberlerinde yapılan hatalara değinen Sümeyra Şengül, örneğin kaçakçılık ve definecilik haberlerinde eserleri fiyat bilgisi ile anmamak gerektiğini belirterek, “Uluslararası sözleşmeler ve ulusal mevzuatlar arkeolojik eserleri insanlığın ortak mirasının unsurları olarak korumaya alır. Medya, kaçakçılıkla ele geçirilen eserlere büyük piyasa rakamları vererek definecilik ve eser kaçakçılığına da özendirmiş oluyor. Bu hataya yerel medya düşmüyor ama ulusal basın düşüyor” dedi. ‘GAZETECİLERİN ASLA BÖYLE BİR NİYETİ YOK’ Gazetecilerin asla böyle bir niyeti olmadığını da aktaran Şengül, şunları söyledi: “Arkeologlara göre, muhabirlere bilgi veren güvenlik güçleri, operasyonun ne kadar büyük olduğunu göstermek için iddialı piyasa fiyatları vererek gazetecileri yönlendiriyor. Böyle bir haberi yazarken, eserleri fiyat bilgisiyle öne çıkarmaya çalışmayın, ait oldukları dönem, nereden ve nasıl çıkarıldığıyla ilgili tahminler gibi bilgilere yer verin.” ÜVEYİK: ÇORUM’DA BİLİMSEL KAZILARA 1906 YILINDA BAŞLANDI Çorum’un Tarihi ve Kültürel Değerleri konulu sunum yapan Arkeolog Ali Üveyik ise Hattuşa’nın 1834 yılında Fransız Charles Texier tarafından keşfedildiğini, bu keşifle aslında Hititlerin keşfedildiğini belirterek, bilimsel kazılara Çorum’da 1906 yılında başlandığını söyledi. ÇAKAR: DEFİNECİLER YAPTIKLARI KAZILARDA HİÇBİRŞEY BULAMADI Müze Müdürü Metin Çakar da son 16 yılda defineciler tarafından 10 define kazısı yapıldığını fakat yapılan kazılarda hiçbir şey bulunmadığını aktardı. ‘KÜLTÜR VARLIĞI KAÇAKÇILIĞI 3.SIRADA GELİYOR’ Kültür Varlığı kaçakçılığının uyuşturucu ve silah kaçakçılığından sonra 3.sırada yer aldığını da ifade eden Metin Çakar, 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ile ilgili şu bilgileri verdi: “Kültür ve tabiat varlıklarıyla ilgili olarak bildirim yükümlülüğüne mazereti olmaksızın ve bilerek aykırı hareket eden kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bildirimi yapılmamış olan kültür ve tabiat varlığını satışa arz eden, satan, veren, satın alan, kabul eden kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Ancak, bu durumda birinci fıkrada tanımlanan suçtan dolayı ayrıca cezaya hükmolunmaz. Ticareti yasak olmayan taşınır kültür varlıklarının izinsiz olarak ticaretini yapan kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Taşınır ve taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarını meydana çıkarmak üzere, araştırma, sondaj ve kazı yapma hakkı, sadece Kültür ve Turizm Bakanlığına aittir. Bilimsel ve mali yeterliği Kültür ve Turizm Bakanlığınca takdir ve kabul olunan Türk ve yabancı heyet ve kurumlara araştırma izni, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından; sondaj ve kazı yapma izni Cumhurbaşkanı kararı ile verilir. Kültür varlıkları bulmak amacıyla, izinsiz olarak kazı veya sondaj yapan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır. Ancak, kazı veya sondajın yapıldığı yerin, sit alanı veya bu Kanuna göre korunması gerekli başka bir yer olmaması halinde, verilecek cezanın üçte biri indirilir. İzinsiz olarak define araştıranlar, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ancak, bu fiillerin yurt dışına kültür varlıklarını kaçırma amacıyla veya kültür varlıklarının korunmasında görevli kişiler tarafından işlenmesi hâlinde, verilecek ceza iki katına kadar artırılır. Kişinin bu maddede tanımlanan suçları işlemek suretiyle bulduğu kültür varlığını soruşturma başlamadan önce mahallî mülkî amire teslim etmesi hâlinde, mahkeme verilecek cezada üçte ikisine kadar indirim yapabilir. İzinsiz olarak define araştıran kişinin, hakkında kovuşturma başlayıncaya kadar, kendisini bu fiili işlemeye gerekli cihazları temin etmek suretiyle sevk eden kişilerin kimliklerini açıklaması ve yakalanmasını sağlaması hâlinde, mahkeme verilecek cezada indirim yapabileceği gibi, ceza verilmesine yer olmadığına da karar verebilir.”