Hitit Üniversitesinde, üzerindeki sensörler sayesinde algıladığı kokunun yoğunluğuna göre otomatik olarak devreye giren aspiratör geliştirildi. Mühendislik Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı öğrencisi Abdurrahman Emekçi tarafından Doç. Dr. Mehmet Fatih Işık'ın danışmanlığında hazırlanan ve TÜBİTAK-2210-D Sanayiye Yönelik Yurt İçi Yüksek Lisans Burs Programı kapsamında desteklenen "Aspiratörler için Bulanık Mantık Tabanlı Kapalı Döngü Kontrol ve Uyarı Sisteminin Geliştirilmesi" konulu yüksek lisans tez çalışması tamamlandı. Mutfakta hava kalitesini artırmak amacıyla yürütülen proje kapsamında geliştirilen aspiratöre "karbonmonoksit, hava kalitesi, hidrojen, LPG-propan gaz, nem-sıcaklık ve baca" olmak üzere 6 sensör konuldu. Yaklaşık 10 ayda ürün geliştirme ve test aşamaları tamamlanan akıllı aspiratör, seri üretime hazır hale getirildi. Doç. Dr. Işık, AA muhabirine, mutfaklarda yemeklerin hazırlanması sırasında ortaya çıkan kokuya bağlı hava kalitesinde yaşanan sorunların insan sağlığı üzerinde ciddi olumsuz etkilerinden yola çıkarak akıllı aspiratörü geliştirdiklerini söyledi. Kızartma, et yemekleri ve baharatlı yiyeceklerin hazırlanışı sırasında açığa çıkan kokuların giderilmesinde mevcut aspiratörlerin yetersiz kalabildiğini, ayrıca çok fazla enerji tükettiğine dikkati çeken Işık, "Günümüzdeki aspiratörler kullanıcının gözlemi doğrultusunda belirlediği şiddette çalışıyor. Geliştirdiğimiz otonom sayede ayrıca kullanıcı, hava kalitesi ya da tehlikeli gazlar konusunda uyarılmış oluyor." dedi. Düşük kokularda yüksek çalışma hızı engellenecek Akıllı aspiratör sayesinde mutfaktaki hava kalitesinin sürekli ideal seviyede tutulabileceğini vurgulayan Işık, "Sensörlerden elde edilen veriler, bulanık mantık tabanlı olarak işlenerek aspiratörün motor hızı ayarlanıyor. Otonom sistem motor hızını ihtiyaca göre ayarladığından, düşük kokularda yüksek çalışma hızını engellediği için enerji tasarrufu sağlanmış oluyor." diye konuştu. Ayrıca akıllı aspiratörle bacadaki hava akışının da takip edilebildiğini, aspiratörün topladığı kokunun ne derecede bacadan atıldığının gözlemlenebildiğini belirten Işık, "Bu sayede aspiratörün etkin kullanımına bağlı mutfakta insan refahı en üst düzeye çıkartılmış olacaktır. Artık kızartma, yemek kokusuna tamamen son verilecek." ifadesini kullandı. Işık, geliştirdikleri akıllı aspiratörün piyasaya kazandırılması için Rektör Prof. Dr. Ali Osman Öztürk'ün öncülüğünde girişimlerde bulunduklarını dile getirerek, "Ürünümüzün prototip olarak kalmamasını arzuluyoruz. Türkiye'de makine ve imalat teknolojileri alanında ihtisaslaşan tek üniversiteyiz. Bu ürünü de bu alan içinde değerlendirip sektöre kazandırarak bölgemize ve ülkemize katkı sunmayı hedefliyoruz." değerlendirmesini yaptı. Akıllı aspiratörle mutfakta en ideal hava kalitesi sağlanacak Abdurrahman Emekçi ise akıllı aspiratörü yaklaşık 500 lira maliyetle geliştirdiklerinin altını çizerek, şunları kaydetti: "Cihazın özellikle evlerde, mutfaklarda daha çok zaman geçiren ev hanımlarını mutlu edeceğine inanıyorum. Ortamdaki karbonmonoksit, karbondioksit türü gazların insanlarda stres, yorgunluk gibi etkileri olabiliyor. Geliştirdiğimiz akıllı aspiratörün, mutfaklarda en ideal hava kalitesini sunacağı için ev hanımları açısından çok büyük kazanım olduğunu düşünüyorum."(AA)