İl Umumi Hıfzıssıhha Meclisi, şehiriçi ve şehirlerarası yolcu taşımacılığına ilişkin yeni kararlar aldı. Vali Mustafa Çiftçi başkanlığında toplanan Meclis, sürücüler ve yolcuların alması gereken önlemleri şöyle sıraladı: “MADDE 1- İlimizde; 23/03/2020 tarih ve 5823 sayılı Genelge ile tüm şehir içi, merkez ve ilçelerde çalışan (merkez, ilçeler ve köyler arası çalışan toplu taşıma araçları dâhil) toplu taşıma araçlarında ve personel servislerinde araç ruhsatında belirtilen yolcu taşıma kapasitesinin %50'si oranında yolcu kabul edileceği yönündeki talimatın uygulamasının yürürlükten kaldırılmasına ve İl Umumi Hıfzıssıhha Meclisinin 24/03/2020 tarih ve 2020/09 sayılı Kararının 4. Maddesi ile almış olduğu "İl ve ilçelerimizdeki şehirler arası yolcu otobüsleri dâhil tüm şehir içi ve şehirlerarası çalışan toplu taşıma araçlarının? araç ruhsatında belirtilen yolcu taşıma kapasitesinin %50'si oranında yolcu kabul etmelerine, araç içindeki yolcuların oturma şeklinin yolcuların birbirleriyle temasını engelleyecek, sosyal mesafelenmeyi sağlayacak şekilde düzenlenmesine," şeklindeki hükmün, şehir içi çalışan toplu taşıma araçları ve şehir içi çalışan servis araçları için uygulanmamasına, MADDE 2- Şehiriçi, merkez ve ilçelerde çalışan (merkez, ilçeler ve köyler arası çalışan toplu taşıma araçları dâhil) ve şehirlerarası yolcu taşımacılığında uygulamanın, Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu tarafından hazırlanan "COVID19 Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberi" doğrultusunda gerçekleştirilmesine, bu doğrultuda; A. Kent içi (merkez, ilçeler ve köyler arası çalışan toplu taşıma araçları dâhil) ulaşım araçları ile ilgili alınması gereken önlemler kapsamında, minibüsler, dolmuşlar, halk otobüsleri, belediye otobüsleri toplu ulaşım araçları olduğu için, Covid-19 salgının yayılması açısından özellik arz ettiğinden, bu sebeple aşağıda yer alan önlemlerin alınmasına, araç içine Covid-19 ile ilgili uyulması gereken kuralların araç sahibi ve/veya şoförü tarafından görünür bir şekilde asılmasına ve şoför ve yolcuların bu kurallara uymasının sağlanmasına, araç giriş kapısının yanına el antiseptiği konulmasına, a) Şoförler için alınması gereken önlemler çerçevesinde; a.1) Şoförlerin ilgili meslek odası/birlikleri tarafından Covid-19 hakkında bilgilendirilmelerine, a.2) Covid-19 ile uyumlu belirtileri (ateş, öksürük, burun akıntısı, nefes darlığı vb.) olan şoförlerin çalışmamasına/çalıştırılmamasına, sağlık kurumuna gönderilmesine, a.3) Şoförlerin, son duraklarda sıra beklerken sosyal mesafe kuralına uymalarına, a.4) Şoförlerin, kişisel hijyen kurallarına uygun şekilde hareket etmelerine ve aracın içinde mutlaka maske kullanmalarına, (Yolcularla aralarında şeffaf kabin olanlarda şoför maske takmayabilir.) a.5) Maskelerin nemlenmesi durumunda değiştirilmesine, maskeler çıkarılırken lastiklerinden tutulmasına, maskelerin dış yüzeyine dokunulmamasına, maskelerin tekrar lastiklerinden tutularak takılmasına, kullanılmış maskelerin ağzı bağlı çöp torbasına atılmasına, maske değiştirme söz konusu ise el antiseptiği kullanılmasına, a.6) Bu araçlarda ücret ödemesi sırasında el temasını azaltmak için kutu içinde para alışverişi sağlanmasına, a.7) Şoförler için kapalı dinlenme alanı olan duraklarda İl Umumi Hıfzıssıhha Meclisin 09/05/2020 tarih ve 2020/28 sayılı almış olduğu Kararında ticari taksi durakları için belirtilen önlemlere uyulmasına, b) Yolcular için alınması gereken önlemler çerçevesinde; b.1) Yolcuların araç beklerken sosyal mesafe kuralına uymalarına, b.2) Yolcuların araçlara binerken ve inerken sosyal mesafe kuralına uymalarına, b.3) Araca binen tüm kişilerin maske takmalarına ve yolculuk boyunca çıkarmamalarına, maske takmayan kişilerin araçlara alınmamasına, b.4) Araçlara azami araç ruhsatında belirtilen koltuk sayısı kadar yolcu alınmasına, ayakta yolcu alınmamasına, karşılıklı dörtlü koltuğu bulunan araçlarda karşılıklı dörtlü koltuğun iki koltuğunun kullanılmasına, koltuklara yüz yüze gelinmeyecek şekilde çapraz olarak oturulmasına, daha farklı özelliği veya niteliği olan araçlarda oturma kuralları ve sosyal mesafeye göre düzenleme yapılmasına, b.5) Araçlarda gün içerisinde araca binen her müşterinin kullanımına yetecek ölçüde alkol bazlı el antiseptiği veya en az %70'lik alkol içeren kolonya bulundurulmasına, yolcunun araca bindiği anda alkol bazlı el antiseptiği veya kolonya kullanmasına, b.6) COVID-19 ile uyumlu belirtileri (ateş, öksürük, burun akıntısı, nefes darlığı vb.) olan yolcuların araçlara alınmamasına, sağlık kurumuna yönlendirilmesine, b.7) Damlacık oluşturması nedeniyle araç içinde mümkün olduğunca konuşulmamasına ve bağırılmamasına, b.8) Araçlarda bir mecburiyet olmadıkça su dâhil içecek ve yiyecek kullanılmamasına, c) Araçlarda havalandırma, temizlik ve dezenfeksiyon önlemleri çerçevesinde; c.1) Araçlarda klimanın iç hava sirkülasyon düğmesinin kapalı olmasına, c.2) Araçlarda klima hava filtre bakımının düzenli olarak yaptırılmasına, c.3) Araçlarda pencerelerin uygun olan her fırsatta açılarak, araç iç havasının temizlenmesinin sağlanmasına, c.4) Araçların genel iç temizliğinin gün sonunda su ve deterjan ile yapılmasına, c.5) Aracın iç yüzeyinin su ve deterjanlı bez kullanılarak silinmesine, c.6) Her ilk ve son durak arasındaki sefer tamamlandığında sık temas edilen yüzeylerin (kapı kolları, kol dayama/kolçaklar, tutacaklar, cam açma düğmeleri, emniyet kemeri tokaları) önce su ve deterjanlı bezle silinmesine, daha sonra da 1/100 oranında sulandırılmış çamaşır suyu veya en az %70'lik alkol/kolonya ile dezenfekte edilmesine, araç temizlenirken kapılar ve pencerelerin açık kalmasına, söz konusu temizlik ve dezenfeksiyonun yolcunun olmadığı durumlarda yapılmasına, temizlik ve dezenfeksiyon yapıldıktan sonra kuruyana ve koku çıkana kadar (en az bir dakika süreyle) havalandırılmasına, B. Personel servis araçlarıyla ilgili alınması gereken önlemler çerçevesinde; servisler toplu ulaşım araçları olduğu için COVID-19 salgınının yayılması açısından özellik arz ettiğinden, servis şoförlerinin işveren tarafından COVID -19 hakkında bilgilendirilmesine, araç içine COVID-19 ile ilgili uyulması gereken kuralların görünür bir şekilde asılmasına ve şoför ve yolcuların bu kurallara uymasının sağlanmasına, araçlarda giriş kapısının yanına el antiseptiği konulmasına, ayrıca aşağıdaki önlemlerin alınmasına; a) Şoförler için alınması gereken önlemler çerçevesinde; a.1) Servis şoförlerinin, kişisel hijyen kurallarına uygun şekilde hareket etmesine ve aracın içinde mutlaka tıbbi maske kullanmasına, a.2) Maskelerin nemlendiğinde değiştirilmesine, maskelerin çıkarılırken lastiklerinden tutulmasına, maskelerin dış yüzeyine dokunulmamasına, yeni maskenin yine lastiklerinden tutularak takılmasına, kullanılmış maskelerin ağzı bağlı çöp torbasına atılmasına, maske değiştirme söz konusu ise el antiseptiği kullanılmasına, a.3) Mümkünse servisin şoför koltuğunun yolculardan uygun malzeme ile ayrılmasına, b) Yolcular için alınması gereken önlemler çerçevesinde; b.1) Yolcuların servis aracına binerken ve inerken sosyal mesafe (en az 1 metre) kuralına uygun davranmasına, sosyal mesafe kuralının bozulmaması için gerekli önlemlerin alınmasına, b.2) Yolcuların, servise binmeden el antiseptiği veya en az %70'lik alkol içeren kolonya kullanmasına, b.3) COVID-19 ile uyumlu belirtileri (ateş, öksürük, burun akıntısı, nefes darlığı vb.) olanların tıbbi maske takmasının sağlanmasına, servise alınmamasına ve işverenin bilgilendirilerek sağlık merkezine yönlendirilmesine, b.4) Servise binen tüm yolcuların maske takmasına ve maskelerin yolculuk boyunca çıkarılmamasına, b.5) Servise binen yolcuların servise alınma sıralarına göre cam kenarlarından başlanarak, arkadan öne doğru, her gün aynı koltuklara oturtulmasına, b.6) Servislerde koltuk numarası verilerek oturma listesi oluşturulmasına, bu listenin serviste görünür bir yerde asılı olmasına, b.7) Damlacık oluşturması nedeniyle servis içinde konuşulmamasına ve bağırılmamasına, b.8) Serviste bir mecburiyet olmadıkça su dâhil içecek ve yiyecek kullanılmamasına, c) Servislerde havalandırma, temizlik ve dezenfeksiyon önlemleri çerçevesinde; c.1) Klimanın iç hava sirkülasyon düğmesinin kapalı olmasına, c.2) Servis araçlarının klima hava filtre bakımının düzenli olarak yapılmasına, c.3) Servislerde pencerelerin uygun olan her fırsatta açılarak servisin iç havasının temizlenmesinin sağlanmasına, c.4) Servisin genel iç temizliğinin gün sonunda su ve deterjan ile yapılmasına, servisin temizliği yapılırken eldiven takılmasına, temizlik süresince ellerin yüze temas etmemesine, temizlik bitiminde eldivenlerin kapaklı çöp kutularına ya da çöp torbalarına atılmasına, c.5) Aracın iç yüzeyinin su ve deterjanlı bez kullanılarak silinmesine, c.6) Her servis turu tamamlandıktan sonra sık dokunulan yüzeylerin (kapı kolları, kol dayama/kolçaklar, tutacaklar, cam açma düğmeleri, emniyet kemeri tokaları) önce su ve deterjanlı bezle silinmesine, daha sonra da 1/100 oranında sulandırılmış çamaşır suyu veya %70'lik alkol ile dezenfekte edilmesine, bu amaçla Sağlık Bakanlığı ruhsatlı dezenfektanlar da kullanılabilmesine, temizliğin yolcu olmadığı durumlarda yapılmasına ve sonrasında bir dakika beklenip havalandırılmasına, C. Karayolu taşımacılığı ile ilgili alınması gereken önlemler konusunda İçişleri Bakanlığının 01/06/2020 tarih ve E.8567 sayılı Genelgesinin Ek-3 bölümünde belirtilen hususlara azami ölçüde riayet edilmesine, MADDE 3- Yukarıdaki yer alan 2. maddenin (A) bölümündeki "Kent İçi Ulaşım Araçları (Minibüsler, Dolmuşlar, Halk Otobüsleri, Belediye Otobüsleri ve Diğerleri) ile İlgili Alınması Gereken Önlemlerin b) Yolcular İçin Alınması Gereken Önlemler" başlıklı kısmının (b.4) üncü fıkrasının "Araçlara koltuk sayısı kadar müşteri alınabilir, ayakta yolcu alınmamalıdır. Karşılıklı dörtlü koltukların iki koltuğu kullanılmalı, yüz yüze gelinmeyecek şekilde çapraz olarak oturulmalıdır. Farklı özelliği veya niteliği olan diğer araçlarda oturma kuralları ve sosyal mesafeye göre düzenleme yapılmalıdır." hükmünün uygulanması kapsamında madde metnindeki "Farklı özelliği veya niteliği olan diğer araçlarda oturma kuralları ve sosyal mesafeye göre düzenleme yapılmalıdır." istisnasına ilişkin uygulamanın ise ilimiz merkez ve ilçelerdeki toplu taşıma hatlarının niteliği (dolmuş, otobüs, minibüs vb.), toplu taşıma için kullanılan araçların niteliği (ayakta ve oturarak yolcu taşıma kapasiteleri), ayakta yolcu taşımaya uygun araçların toplam taşımadaki oranı ve benzeri hususlar göz önünde bulundurularak, ayakta yolcu taşınıp taşınamayacağı hususunun Belediye Başkanlığınca belirlenmesine ve söz konusu araçların üzerlerine herkes tarafından okunabilecek şekilde asılmasına, MADDE 4- İçişleri Bakanlığının 02/06/2020 tarih ve E.8591 sayılı Genelgesi kapsamında; a) Lokanta veya restoran, pastane, kafe, kafeterya, kahvehane, kıraathane, kır bahçesi, dernek lokalleri ve çay bahçelerinin faaliyetlerini saat 22:00'a kadar sürdürebilmelerine, söz konusu işletmelerin saat 22:00'dan sonra temizlik, ertesi güne hazırlık vb. nedenlerle müşteri almamak kaydıyla çalışabilmelerine, b) Şehirlerarası yol güzergâhları üzerindeki dinlenme tesisleri içinde yer alan lokanta, restoran vb. yerlerin günün 24 saati açık olacak şekilde çalışabilmelerine, müşterilerine hizmet verebilmelerine, c) 30/05/2020 tarih ve E.8556 sayılı Genelge kapsamında faaliyete başlayacak iş yerlerinde temasa neden olabilecek iskambil, okey, tavla oyunları ve nargile satışına geçici bir süreliğine izin verilmemesine, bu işletmelerde kişiler arası mesafe ihlaline ve temasa neden olabilecek dans/oyun vb. amaçlarla müzik (canlı müzik dâhil) kesinlikle yapılmamasına, sadece müşterilerin dinlemesine yönelik müzik yapılmasına müsaade edilmesine, d) İçişleri Bakanlığının 16/03/2020 tarih ve 5361 sayılı ve 21/03/2020 tarih ve 5760 sayılı Genelgeleri kapsamında faaliyetleri geçici süreliğine durdurulan internet kafeler, playstation vb. oyun salonları ile gazino, pavyon, meyhane, bar, birahane, taverna, disko ve benzeri yerlerin faaliyetlerine ilişkin kısıtlamanın geçici bir süreliğine devam etmesine, e) İlgili federasyonların izni ile yapılacak müsabaka, antrenman ve hazırlık süreçleri hariç olmak üzere spor merkezleri, tesisleri ve salonlarında takım ve temas halindeki sporlar, müsabakalar, eğlence amaçlı maçlar (futbol, basketbol, voleybol, tekvando, güreş, karate vb.) veya kişilerin birbirleriyle yakın temasını gerektiren antrenmanlara ilişkin getirilen kısıtlamaların geçici bir süreliğine devam etmesine, f) İçişleri Bakanlığı tarafından salgınla mücadelenin koordine edilmesi, alınacak tedbirlerle halk sağlığının en etkin şekilde korunması amacıyla Bilim Kurulunun tavsiyeleri göz önünde tutularak faaliyete başlaması öngörülen işletmelerin, Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu tarafından hazırlanan "COVID19 Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberi" nde yer alan kurallara azami ölçüde uymalarına, g) Koronavirüs (Covid-19) salgını ile mücadelenin dinamik bir süreç olduğu göz önüne alınarak? Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu, ilgili Bakanlıklar ile yetkili kamu kurum ve kuruşlarının sürece ilişkin yapacağı/yaptığı tüm düzenlemelerin her bir faaliyet konusu için öncelikli olarak değerlendirilmesine, uygulamanın sürekli gözden geçirilmesine, h) İlimizde Valiliğimizin, ilçelerde kaymakamlıkların şikâyet ve gerekli hallerde denetim yetkisi saklı kalmak kaydıyla Turizm İşletme Belgeli konaklama tesisleri, lokanta ve restoranların Koronavirüs (Covid-19) salgını ile ilgili alınacak tedbirler kapsamında denetiminin Kültür ve Turizm İl Müdürlüğünce yerine getirilmesine, ı) İlimizde Valiliğimiz, ilçelerde kaymakamlıklarca, Turizm İşletme Belgeli olan konaklama tesisleri, lokanta ve restoranlar dışındaki işletmelerin faaliyetlerinin halk sağlığı uzmanı, yerel yönetim temsilcileri, iş sağlığı uzmanı ve makine mühendisinin bulunduğu asgari beş kişilik bir komisyon tarafından en az 15 (onbeş) günde bir denetlenmesine, konuyla ilgili sekretarya iş ve işlemlerinin İl Sağlık Müdürlüğü tarafından yürütülmesine karar verilmiştir.”