Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, ‘Çorum’un hava kirliliğinde birinci sırada il’ olduğu haberlerinin gerçeği yansıtmadığını savundu. Çorum Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, ‘Çorum’un hava kirliliğinde birinci sırada il’ olduğu şeklindeki BBC Türkçe imzalı haberin gerçeği yansıtmadığını iddia etti. İsviçre merkezli bir firma tarafından açıklanan hava kirliliği kriterlerinin objektif verileri yansıtmadığı savunulan detaylı açıklamada, şu görüşlere yer verildi; KENTLEŞME VE GÖÇ VURGUSU “İlimizde son yıllarda artan nüfus ve İl merkezine göç ile birlikte yükselen kentleşme oranı ve buna bağlı olarak yerleşim birimlerinde ihtiyaç olan ısınma amaçlı katı yakıt kullanımından kaynaklı karbon monoksit, kükürt dioksit, azot dioksit, is ve kurum emisyonu şehrimizde yaşanan hava kirliliğinin önemli bir nedeni olarak hava kalitesinin bozulmasında etkili olmaktadır. İlimizin coğrafi konumu ve yaşanan meteorolojik olaylar hava kalitesini olumsuz etkilemektedir. Doğal hava kirliliği kaynağı olarak tabir edilen çöl tozlarının taşınımı ve enverziyon oluşumu da hava kirliliği değerlerini artırmaktadır. Doğal olaylar kontrolümüzde olmadığından hava kirliliğinin artışına(enverziyon) veya azalmasına (dispersiyon: hava kirliliğinin rüzgâr ile dağılması) neden olabilmektedir. ÇORUM'UN HAVA KALİTESİ ANLIK ÖLÇÜLÜYOR İlimiz merkezinde bulunan 3 adet hava kalitesi izleme istasyonu ile İlimizin hava kalitesi anlık olarak düzenli bir şekilde izlenmektedir. Hava kalitesi izleme istasyonlarından ısınma kaynaklı, sanayi kaynaklı ve trafik kaynaklı hava kalitesi değerleri ayrı ayrı ölçülmektedir. KİRLİLİĞE KARŞI NELER YAPILIYOR? İlimizde yaşanan hava kirliliğinin en aza indirilmesi ve Avrupa Birliği mevzuatına uygun bir hava kalitesine ulaşılması gayesiyle; 5 Mart 2020 tarih ve 2020/98 sayılı İl Mahalli Çevre Kurulu Kararları doğrultusunda “alternatif temiz yakıt kullanımına (doğalgaz, güneş enerjisi vb.) geçiş” Kararı ile ilgili olarak; İlimizde merkezi sistem ile ısınan ve yakıt olarak kömür kullanılan binalarda yakıt dönüşümleri, halkımızın konuya ilişkin duyarlılığı ve işbirliği neticesinde tamamlanmıştır. Yakıt dönüşümü konusunda alınan İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı doğrultusunda yakıt dönüşümlerinin 2020 yılı içerisinde tamamlanması ile birlikte 2020-2021 ısınma döneminde, kömür kaynaklı oluşan Kükürtdioksit (SO2) kirliliği bir önceki yılda oluşan kirlilik değeri seviyesinin yaklaşık üçte birine kadar düşürülmesi sağlanmıştır. Günümüz itibariyle ülke genelinde kurulu bulunan ve Bakanlığımızca takip edilen hava kalitesi izleme istasyon sayısı toplam 355 adete ulaşmıştır. Bu istasyonlardan 335 adedinde Partikül Madde (PM10), 302 adedinde Kükürt dioksit (SO2), 296 adedinde Azot oksitler (NOx), 198 adedinde Ozon (O3), 186 adedinde Karbon monoksit (CO) ve 162 adedinde Partikül Madde (PM2.5) parametreleri ölçülmektedir. Partiküllerin boyutu aerodinamik çapları 2,5 µm’den küçük olanlar PM2,5 ve 10 µm’den küçük olanlar PM10 olarak tanımlanmaktadır. Hava kalitesi istasyonlarının bir kısmında ölçümü yapılan PM2,5 parametresi sadece trafik kaynaklı ölçümlerin yapıldığı hava kalitesi istasyonlarında ölçülmekle birlikte ulusal mevzuatımızda herhangi bir sınır değeri bulunmamakta ve hava kalitesi değerlendirmesinde dikkate alınmamaktadır. Ulusal mevzuatımızda PM2,5 parametresi dışında yukarıda belirtilen tüm parametrelere göre hava kalitesi değerlendirilmektedir. RAPOR TAM OLARAK GERÇEĞİ YANSITMIYOR İsviçre merkezli bir firma tarafından hazırlandığı belirtilen ve 17.03.2021 tarihli yerel gazetelerde manşet olarak sunulan hava kirliliği raporunda belirtilen hususlar tam olarak gerçeği yansıtmamaktadır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından tüm illerde bulunan hava kalitesi ölçüm istasyonlarında belirli parametrelerde ölçüm yapılmakla birlikte; bahse konu haberde trafik kaynaklı ölçüm istasyonlarında bulunan PM 2,5 (Partiküllerin boyutu aerodinamik çapları 2,5 µm’den küçük olanlar) parametresine göre değerlendirme yapılmış olup, ilin hava kalitesi değerlerini yansıtmamaktadır. Yerel gazetelere konu olan rapor Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanmadığından resmi bir kaynak olarak değerlendirilmemelidir. Bakanlığımıza ait tüm hava kalitesi ölçüm istasyonu verileri anlık olarak havaizleme.gov.tr adresinden paylaşılmakta olup, aylık hava kalitesi bülteni https://ced.csb.gov.tr/hava-kalitesi-haber-bultenleri internet sitesinden halka açık olarak yayınlanmaktadır. Objektif bir değerlendirme yapılabilmesi için raporda; tüm illerin hava kalitesi değerleri ile hava kirliliğine neden olan diğer etkenlerin yer alması ve alınan veriler doğrultusunda değerlendirme yapılması gerektiği açıktır. ÇÖL TOZLARI TAŞINIMI Doğal hava kirliliği kaynağı olarak tabir edilen çöl tozlarının taşınımı ve enverziyon oluşumu dışında ilimizde hava kirliliği değerlerinde önceki yıllara göre gözle görünür bir azalma görülmektedir. Özellikle 2020 yılı Kasım ayı son haftasında yaşanan çöl tozları taşınımı ve enverziyon etkisi ile Kasım ve Aralık 2020 hava kalitesi değerlerinde özellikle PM10 ve PM2,5 (toz) parametrelerinde bir miktar artış meydana gelmiştir. Bu aylarda çöl tozları taşınımı ile meydana gelen artış miktarı değerlendirmeye alınmadığı durumda söz konusu raporda yıllık ortalama 37 µg/m³ olarak gösterilen PM 2,5 değeri 25,5 µg/m³ değerine düşmektedir. TRAFİK VE EGZOZ Trafikten kaynaklı kirliliğinin önlenmesi amacıyla; Çorum Belediyesince şehrimizin farklı bölgelerinde trafik yoğunluğu yaşanan kavşaklar tespit edilmiş ve 9 adet akıllı kavşak yapılmış, yapılan akıllı kavşaklar ile araçların kavşaklarda bulunan trafik ışıklarında bekleme süreleri azaltılarak trafik akışı hızlandırılmış ve bu sayede egzoz gazı salınımları önemli ölçüde azaltılmıştır. Gazi Caddesinde yaya geçitleri azaltılarak ve alternatif yollar açılarak araçlardan kaynaklanabilecek egzoz kirliliğinin önlemesi hedeflenmiştir. Çorum Belediyesi tarafından bisiklet yollarının yapılması ile birlikte ÇORBİS (Akıllı Bisiklet) projesi hayata geçirilmiştir. DENETİMLER SÜRÜYOR Sanayi kaynaklı hava kirliliğinin önlenmesi amacıyla; Müdürlüğümüzce ilimizde bulunan tesislerin denetimi yapılmakta, tesislerin faaliyetleri sırasında oluşan toz ve emisyonu önlemeye yönelik tedbirleri alması için uyarılar yapılmakta ve tedbirlerin alınması sağlanmaktadır. Konuya ilişkin denetimler Valiliğimiz talimatları doğrultusunda Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından yürütülmekte olup, hava kirliliğine neden olan tüm faaliyetler titizlikle takip edilmekte, kirliliğe neden olan faaliyet sahiplerine gerekli uyarılar yapılmakta ve idari işlemler uygulanmaktadır.”