RECEP MEBET ‘Kazak Aydınlar ve Din’ konulu konferans dün Hitit Üniversitesi (HİTÜ) İlahiyat Fakültesi’nde gerçekleşti. Mefkûre Kulübü tarafından düzenlenen konferansa, Kazakistan Avrasya Devlet Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dintanu İlahiyat Bölüm Başkanı Doç. Dr. Kenshilik Tyshkhanuly konuşmacı olarak katıldı. Sunuculuğunu Timur Nüsüphan’ın üstlendiği programı HİTÜ İlahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Abdullah Çolak, bazı öğretim elemanları ve çok sayıda öğrenci izledi. Öğretim Görevlisi Dr. Bilal Atik’in Kuran-ı Kerim tilaveti ile başlayan programın açış konuşmasını Prof. Dr. Abdullah Çolak yaptı. Orta Asya ülkeleri ve Türkiye arasındaki tarihi ve kültürel bağlara dikkat çeken Çolak, “Kazakistan ile ülkemiz arasındaki ilişkilerin gelişimini memnuniyetle takip etmekteyiz” dedi. İki ülke arasındaki akademik işbirliğinin önemine de değinen Çolak, Kazak İlahiyatçı’yı Çorum’da ağırlamaktan büyük mutluluk duyduklarını ifade etti. Yapılan sunumların ardından kürsüye gelen Doç. Dr. Kenshilik Tyshkhanuly, Kazak alimlerin hayatları ve din konusunda açıklamalarda bulundu. “Bir aydını anlamak için yaşadıkları asrı iyi bilmek lazım” diyen Tyshkhanuly, her bir âlimin yaşadıkları zamanın meyveleri olduğunu söyledi. Orta Asya’da yetişen âlimlerden bahseden Tyshkhanuly, Rusya’nın söz konusu coğrafyadaki baskıcı uygulamaları ve etkilerini anlattı. Kazaklar’ın dini yaşantısından örnekler veren Tyshkhanuly, “Halkımızın inancını dahi kontrol altında tutmak isteyen Ruslar, Kazak aydınlarını sürgün ve katliamlara mahkum etti” dedi. Dinin bu tür baskılarla sistemli olarak unutturulmaya çalışıldığına işaret eden Tyshkhanuly, “Ülkemizin bağımsızlığına kavuşması ile birlikte dini hayat da özgürlük kazanmış oldu. Aradan geçen sürede tek ve ortak bir din anlayışı hayaliyle yaşayan Kazaklar, siyaset karşısında İslâm’ın tanınmaz hale getirildiğine şahitlik ettiler. Bağımsızlığın ilk yıllarında 28 ibadethanenin bulunduğu Kazakistan’da bugün 2 bin 611 cami ve mescit var. Ezanların okunduğu ülkemizde 4 binden fazla imam görev yapıyor” diye konuştu. Kazak aydını Abay’ın hayatı ve eserlerinden bahseden Tyshkhanuly, “Karasözler adlı risalelerinde din, iman ve insanlığı anlatan Abay, Kazakistan’ın manevi hayatında önemli izler bırakmış bir isim” tespitinde bulundu. Dünyanın ekseninin dini akımlara göre değiştiğine vurgu yapan Tyshkhanuly, “Din birliği konusunda geçmişte bazı eksiklikler oluştuğunu gözlemledik. Yaşadığımız coğrafyada İslâm’ı anlatmak için daha çok çalışmamız gerekiyor.” ifadelerini kullandı. Konferans, soru-cevap bölümünün ardından sona erdi.