FATİH AKBAŞ Çorum İHH ve İlke-Der Doğu Türkistan’da yaşanan zulme dikkat çekmek, Çin ve dünya kamuoyuna mesaj vermek için dün Cuma namazı sonrasında eylem düzenledi. İlk olarak Cuma namazı sonrasında Ulu Camiden başlayarak Hürriyet Meydanı’na kadar sessiz yürüyüş gerçekleştirildi. Sonrasında ise burada Doğu Türkistan’daki yaşanan zulmü gündeme getirmek için basın açıklaması yapıldı. Sunuculuğunu Çorum Genç İHH Başkanı Fatih Çelik’in yaptığı program Kur’an-ı Kerim tilaveti ile başladı. Çorum İHH Başkanı Selim Özkabakçı basın açıklamasına, “Doğu Türkistan’da ‘politik eğitim kampları’ dramı sürüyor. 2000 yılı sonrasındaki siyasi, ekonomik ve askeri atılımlarla gündeme gelen Çin, sınırlarının doğu ve batısında iki farklı yüzle ortaya çıkmaktadır” diyerek sözlerine başladı. ADI EĞİTİM KAMPI AMA GERÇEKTE NAZİ ALMANYASI’NIN TOPLAMA KAMPI Özellikle uzun yıllardır asimilasyon ve yıldırma politikaları yürütülen Doğu Türkistan’ın tüm dünya gündeminden saklandığını ve Müslüman Uygurlar’ın her türlü hak ihlaline maruz bırakıldıklarını vurgulayan Selim Özkabakçı, “Sincan Uygur Özerk Bölgesi Komünist Parti Sekreterinin 2017 Nisan ayından itibaren Doğu Türkistan’daki Uygurları, hapishanelere veya zorunlu Politik Eğitim Kamplarına göndermesi ve beyin yıkamaya yönelik uygulamaları Çin için yüz kızartıcı yeni bir fiil anlamına gelmektedir. Çin’in ‘eğitim kampı’ olarak adlandırdığı toplama kamplarında 1 milyon ila 3 milyon insanın bulunduğu tahmin edilmekte. Doğu Türkistan’da inşa edilen bu büyük hapishaneler Nazi Almanya’sı uygulamalarını andırmaktadır. Evlerinden, yurtlarından, eş ve çocuklarından zorla ayrılan insanların sayıları her geçen gün artarken aynı zamanda uygulanan işkence ve zulümler neticesinde yüzlerce insan hayatını kaybetmektedir. Birçok aileye akrabalarının cesedi teslim edilmiş, ancak ölüm nedeni hakkında herhangi bir açıklama yapılmamıştır. Kampların yaşam koşulları çok kötü olup, içerisinde çocukların da bulunduğu tutukluların sayısı, kampların alabileceği insan kapasitesinin kat kat üstündedir. İnsanlar, sırt üstü yatma imkânına bile sahip olmadıkları için, ancak yanlarına dönerek yatmaktadırlar” dedi. UYGURLAR’A ÇİN İŞKENCESİ Açıklamasına bu toplama kamplarında işlenen hak ihlallerinden bahsederek devam eden Özkabakçı, “Uygulanan yol ve yöntemlere bakıldığında Çin yönetiminin halihazırda bütün Uygurları ‘suçlu’ olarak kabul ettiği, din ve geleneklerine bağlı Uygurları terörist olarak gördüğü anlaşılmaktadır. Kamplardan çıkmayı başaranların ifadelerine göre toplama kamplarında mahkûmları su tanklarına daldırma, kadın tutukluların yüzlerinde ve vücutlarında sigara söndürme, bileklerinden asılan tutukluları copla dövme, elektrik verme, değişik, acı verici nesnelerle dövülme, soğukta bekletme, yoğun ve parlak ışıkla körleştirme, uzun süre gergin pozisyonda tutma, uykusuz, aç ve susuz bırakma, günlerce “kaplan koltuğu” denen hareketsiz koltuklarda oturtma, elleri kelepçeli ve ayakları prangalı olarak dolaştırılma gibi kötü muameleler yapılmaktadır. Bu türden işkenceler fiziksel veya zihinsel bozukluklarla, çoğu zaman da ölümle sonuçlanmaktadır. Batılı kaynaklara göre Doğu Türkistan‘da Çin yönetimi tarafından kurulan 16 toplama kampı bulunuyor. Bu her Uygur ailesinden en az bir kişinin söz konusu kamplarda tutuklu olduğu anlamına gelmektedir. Tutuklu olanlar genellikle 20 ila 40 yaş arasındaki Uygur erkeklerdir. Bu kamplardaki Uygurlar kendi inançlarını değiştirmeye ve Komünist Parti ideolojisine boyun eğmeye zorlanıyorlar” şeklinde belirtti. ACİL CEVAP BEKLEYEN SORULAR Özkabakçı, acil cevap bekleyen şu soruları sorarak açıklamasına devam etti: “Çin insan haklarına tamamen aykırı bulunan bu kampları neden açma gereği duymuştur? Kamplar nerelere kurulmuştur ve kaç adettir? Buralarda ne kadar kişi tutulmaktadır? Bu insanlar hangi gerekçelerle tutuklanmışlardır? Kampların yaşam koşulları nasıldır? Kamplarda tutuklu bulunanlara günlük olarak neler yaptırılmaktadır? Kamplarda tutuklu bulunanların sağlık durumları nasıldır? Kamplarda hayatını kaybedenlerin sayıları ve ölüm gerekçeleri nedir? Kamplarda tutuklu bulunanların sahipsiz kalan çocuklarının, eş ve yakınlarının akıbeti nedir? Kamplar uluslararası gözlemcilere neden kapalı bulunmaktadır?” MÜSLÜMANLARA YÖNELİK DİNİ BASKILAR ARTTI Doğu Türkistan’daki Uygurlara yönelik dini baskıların gün gittikçe arttığının altını çizen Özkabakçı, “Baskılar 1970’li yıllardaki ‘Kültür Devrimi’nden sonra en üst noktaya ulaşmıştır. Camiler ve mescitlerin birçoğu yıkılmış, bazıları eğlence mekânlarına dönüştürülmüştür. Mevcutlara ise Çin bayrağı ve devlet başkanı Xi JinPing’ın fotoğrafları asılmıştır. İslami kıyafetler ve sakal, bıyık dini aşırılık olarak kabul edilerek yasaklanmıştır. Memurların, işçilerin, 18 yaşından küçüklerin ibadet yerlerine girmeleri ve ibadet etmeleri yasaktır. Öğrencilerin dini kurs ve okullarda okumaları yasaktır. Ramazan ayında oruç tutmak ağır suçtur, alkol kullanmamak dini aşırılık olarak görülmektedir. Uygur kızlar Doğu Türkistan'dan Çin'in iç kesimlerine ucuz iş gücü olarak götürülmekte, Çinli yerleşimciler ise Doğu Türkistan’a taşınarak bölgenin demografik yapısı değiştirilmektedir. Uygurlar ağır vergi yükleri ile ezilmektedir. Çin yönetimi Uygurlar’a yönelik asimilasyon adımlarına hız vererek ‘ikiz akraba’ politikasını uygulamaya koymuştur. Buna göre erkekleri ‘eğitim kamplarına!’ gönderilen ailelere Çinli bireyler zorla yerleştirilerek mahremiyet zedelenmekte ve Uygurlar sıkı takibe alınmaktadır. Uygur memurlar öldükten sonra cesetlerinin yakılmasına ait sözleşmeye imza atmaya zorlanmaktadır. İslami geleneğe uygun defin töreni yasa dışı ilan edilmiştir. Uygurlar’a verilen ana dilde eğitim hakkı Çin anayasasından kaldırmıştır. Yasaklanan kitapları okuyan ya da bulunduran kişiler 5 seneden 20 seneye kadar hapis cezasına çarptırılmaktadır. 1949‘dan bugüne Uygurların kullandığı alfabe üç defa değiştirilerek Uygurlar’ın okuma yazma oranını iyice düşürülmüştür. Çin resmi medya organlarına göre 17,5 milyon insan zorunlu olarak sağlık kontrolünden geçirilip, kan tahlilleri yapılmıştır. Çok sayıda Uygur’un organlarının çalınması ve donör olarak kullanılmış olma ihtimalleri oldukça yüksektir. Çin, 2017 yılından itibaren Doğu Türkistan‘da satılan çeşitli gıda ürünleri üzerinde bulunan ‘Helal’ simgesini yasaklamış, helal olan et ürünleriyle domuz etini yan yana satma zorunluluğu getirmiştir. Uygurların İslami geleneğe uygun şekilde evlenmesi yasaklanmıştır. Uygur kızlarına Çinliler’le zorunlu evlilikler yaptırılarak milli ve dini kimlikleri asimile edilmeye çalışılmaktadır. Çin hükümeti 2016 yılından itibaren yeni doğan Uygur çocuklarına dini ve milli kimliği andıran 29 ismin verilmesini yasaklamıştır. Çin rejimi Uygurlar’ın tarihi eserlerini yok ederek kültürel bir kıyım gerçekleştirmiştir. Yurtdışındaki Uygurlar’ın Doğu Türkistan‘daki aileleriyle alakası kesilmiştir. Çin hükümeti yurt dışında eğitim gören çok sayıda Uygur öğrencinin ailesini rehin almak suretiyle onlara baskı yaparak Doğu Türkistan’a dönmeye mecbur etmiştir” ifadelerini kullandı. “ÇİN DOĞU TÜRKİSTANLILAR’A YÖNELİK HUKUKSUZLUKLARA SON VERMELİ” Özkabakçı uluslararası kamuoyuna seslenerek Doğu Türkistanlı Müslümanların Çin zulmünden kurtulması için şu talepleri dile getirdi: “Son çeyrek asırdır siyasi, ekonomik ve askeri açılardan ivme kaydeden Çin, özellikle ekonomik hamlelerle İslam dünyasını siyasi konularda baskılama politikasını uygulamaya koymuştur. Fakat İslam dünyası, Çin ve ABD dışında üçüncü bir yolun olduğunu unutmamalı, Doğu Türkistanlı kardeşlerimiz reel politik kaygılara kurban edilmemelidir. Çin uluslararası hukuka aykırı olarak Doğu Türkistan’da yapmış olduğu tüm hak ihlali uygulamalarının hesabını uluslararası mahkemelerde vermeli, bunun için İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) uluslararası toplumu, Gambiya-Myanmar örnekliğinde olduğu gibi acil göreve davet etmelidir. Başta İslam ülkeleri olmak üzere hak ve hukuka, insan haklarına riayet eden bütün ülkeler konunun takipçisi olmalıdırlar. Sivil Toplum Kuruluşlarının Doğu Türkistan’ı ziyaret etmeleri sağlanmalı. Bu ziyaretler doğal ve durum tespiti yapılabilecek ortamlarda gerçekleştirilmelidir. Bölgede iletişim kurulacak kişilerin ziyaret sonrasında başlarına bir şey gelmeyeceği garanti altına alınmalıdır. Tüm dünyadaki vicdan sahipleri, Çin hukuksuz uygulamalarına son verinceye kadar Çin mallarını boykot etmelidir. Çin dünya çapında sadece ekonomik hamleleriyle değil aynı zamanda lobi faaliyetleriyle de dikkat çekmektedir. Çin’in kirli lobi faaliyetlerine dikkat etmek gerekmektedir. Çin’in insanlık dışı hukuksuz uygulamaları tüm dünyada yüksek sesle duyurulmalıdır. Çin, kendi yasalarına ve taraf olduğu uluslararası antlaşmalara aykırı olan Politik Eğitim Kamplarını hemen kapatmalı ve bu kamplarda isteği dışında tutulan insanların maddi-manevi zararları karşılanmalıdır. Doğu Türkistan’da devam edegelen demografik değişikliklere son vermeli, Uygurlardan müsadere edilen toprak ve mülkler iade edilmelidir. Doğu Türkistan‘da yaşayan Uygurlar’ın yurtdışına seyahat yasağı ve yurtdışındaki Doğu Türkistanlılar’ın memleketlerine dönüş ve akraba ziyareti engeli kaldırılmalıdır. Yurtdışında akrabası olanlara yönelik denetim ve gözetim kaldırılmalı, para gönderme, posta, telefon, haberleşme engeli kaldırılarak en temel haklardan olan iletişim ve haber alma özgürlüğü sağlanmalıdır. Uygurların şahsi bilgisayar ve cep telefonlarını gerekçesiz kontrol etme uygulaması kaldırılmalıdır. Uygurların evlerine yönelik gerçekleştirilen gerekçesiz baskınlar ve Uygur-Çinli ‘zorunlu akraba’ ya da ‘ikiz aile’ uygulamasına derhal son verilmelidir. İnanç ve ibadetlere, giyim kuşam ve örf adetlere yönelik yasaklar bir an evvel kaldırılmalı, camiler ve tüm ibadethaneler olması gerektiği gibi özgür olmalıdır. Dil, kültür ve eğitimin önündeki engeller kaldırılmalı, Uygurlar ana dilde eğitim yapabilmeli, tarihi eserler, kitap ve kütüphaneler korunmalı, okullar ve üniversiteler erişilebilir olmalıdır. Ekonomik baskılar, gerekçesiz vergiler ve el koymalar, Uygur kızların uzak bölgelere işçi olarak zorunlu gönderimleri son bulmalı, devlet dairelerinde ve iş bulma hususunda Uygurlar’a Çinlilerle eşit rekabet imkânı oluşturulmalı, bölgeye ait zenginlikler halkın refahı için kullanılmalıdır. Seyahat özgürlüğü, evlilik, helal gıdaya erişim ve benzeri haklar iade edilmelidir. Sözlerimi (Hud Suresi 113) Ayeti Kerime ile sonlandırıyorum; Sakın zulmedenlere meyletmeyin, sempati duymayın. Yoksa size ateş dokunur. Sizin Allah'tan başka dostunuz yoktur; sonra yardım da göremezsiniz.” Basın açıklaması Çorum İHH Yetim Birimi Sorumlusu Mehmet Çalışkan’ın yaptığı dua ile sona erdi. Basın açıklamasına çok sayıda Sivil Toplum Kuruluşu ile partiler destek verdiler.