* Bu ayette âlemlerin Rabbi ifadesi ALLAH ın âlemleri yöneten, idare eden, yetiştiren, ıslah eden ve terbiye eden şeklinde anlaşılmaktadır. Âlemlerin efendisi, âlemlere muhtaç olmayan; âlemin kendisine muhtaç olduğu demektir. Çünkü Rububiyet Allah a mahsustur. Allah nimetleri ile dış dünyayı, rahmeti ile iç dünyayı ıslah ve terbiye eder. Allah bu konuda kimseden yardım almaya da muhtaç değildir. Tek başına var ettiği âlemi tek başına idare etme kudretine sahiptir. 
* ALLAH’ın Rabb isminin ismi azam (büyük yüce isim) olduğu belirtilmiştir. Çünkü bu isim tersten okunduğunda başka bir yüce ismi hatırlatır. (BER) bütün peygamberlerin ve velilerin bu isimle dua ettiği belirtilmiştir.
* O ALLAH ki Rahman ve Rahimdir
* Rahman ve Rahim isminin burada tekrar edilme sebebi ise; dünya ve ahiret dengesinin kurulması gerektiği içindir. Cenabı ALLAH ın Er Rahman ismi dünyada maddi olarak sahip olduğumuz nimetlerin tecellisidir. Rabbimiz dünyada sahip olduğunuz her şeyi biz verdik, kibirlenip ben kazandım bunlar benim deyip te nankörlük edip ahiretinizi heba etmeyin, azaba düçar olmayın diye bizi ciddi anlamda biz kullarını uyarmaktadır.
* Rabbimizin Er Rahim ismi ise manevi nimetlerin tecellisi olarak Rabbimizin lütuf ve ihsanıdır. Ayrıca Rabbimiz ahiret aleminde dünya hayatında kendi rızası için bu surede beyan edilen Rabbim yalnızca sana kulluk ve ibadet ederim diye her namazında söz veren kulunun bu sözünü yerine getirmeye çalışan kullarına din gününün sahibi olan Rabbimiz bu sözün gereğini yerine getirenlere Er Rahim isminin karşılığı olarak mükâfatları ve faziletleri fazlasıyla ihsan edecektir. Rabbimize nankörlük edenlerin ise bu mükafatlardan mahrum kalacağı haber verilirken, azabın olabileceğinin haber verilmesidir.
* Besmele açıklanırken Rahman ve Rahim isimlerinin anlamları açıklandığı için tekrar edilmemiştir.
* Din gününün sahibidir. ALLAH’ın Malik sıfatına sahip olması onun her şeyden üstün ve güçlü olduğunu gösterir. Din gününün sahibini ve Malikini iyi bilen ve idrak eden Müslüman o günün azap ve sıkıntılarından emin olur. Din günü denmesinin sebebi ise insanların Allah ın dinine karşı görev ve sorumluluklarından mutlaka hesaba çekileceğinin vurgulamasıdır. Malik ismi ise insanların ahiret âleminde hiçbir gücünün olmayacağı iradesinin olmayacağı; tamamen Allah a vereceği hesap ile sonrasında Allah ın hakkında vereceği karar doğrultusunda hareket edeceğidir. Allah dünyada birtakım mallara ve güçlere sahipsiniz. İrade gücünüz var istediğiniz gibi hareket ediyorsunuz; ama ahiret âleminde öyle olmayacak orada güç, irade Bende olacaktır, diyor
* Din, hesap gününün sahibidir. ALLAH ALLAH bu ayete kadar"ey kulum Ben seni yarattım, Ben senin Rabbinim sana nimetler verdim, seni madden ve manen yetiştirdim. Terbiye ettim, ıslah ettim. Sonra Rabbine isyan ettin, Ben senin günahlarını örttüm çünkü Ben Rahmanım. Sonra sen günahlarından pişman oldun tövbe ettin; Ben bağışladım çünkü Ben Rahimim. Sonra iyiliklerin ve kötülüklerin karşılığını bulması için din hesap gününde hesap soracak; yaptıklarınızın karşılığını verecek olan benim"

Cafer KARA
Hafız-Din Görevlisi
[email protected]