Dua sözlükte çağırmak, seslenmek, davet etmek gibi anlamlara gelmektedir. Kavram olarak dua, dergâh-ı ilahî'den hayır, rahmet, nimet ve hacet rica etmektir.
Diğer anlamıyla kısaca: İnsanın Yaratanına yönelmesidir. İnsan benlik ve şuurunun tek hedef olarak Allah'a dönmesidir.
Duâ ediniz… Allah'tan yardım ve ümit isteyiniz. Nedamet gözyaşlarıyla yanaklarımız yıkanmadıkça günahlarımızın batağında boğulacağımızı unutmayalım. Unutmayalım ki rahmeti sınırsız Yüce Rabbimiz bizim samimiyetle kendisine uzanan ellerimizi dergâhından asla boş çevirmeyecektir.
Allah(Arâf 7/55'te: "Rabbinize yalvararak ve gizlice duâ edin. Çünkü O, haddi aşanları sevmez." Buyurmaktadır.
Yine A'râf 7/56'da: "Yeryüzü düzeltildikten sonra onda bozgunculuk yapmayınız. Korkarak ve umarak O'na dua edin." buyuruyor. Bu ayet insanın doğal ve tabii çevre ile iyi ilişkisinin iyi bir kullukla olabileceğini vurgular. İyi kul, iyi vatandaş, iyi anne-baba, iyi komşu vs.dir.
Şu ayette dikkat çekicidir(Mü'min 40/60'da: "Rabbiniz buyurdu ki: Bana dua edin, duanızı kabul edeyim. Bana kulluk etmeğe tenezzül etmeyenler aşağılık olarak cehenneme gireceklerdir." Taberî tefsirinde: Bana dua edin: kulluk ve ibadeti putlara veya başka şeylere değil Bana yapın ki size rahmetimle muamele edeyim ve sizi bağışlayayım demektir.
Bu ayetlerde de görüldüğü gibi bizzat Allah Teâla kendisine dua etmemizi istiyor.
Allah'a dua etmek ve taleplerini ondan istemek kaza ve kadere havale ederek duayı terk etmekten efdaldir. Allah'a duada aynen ibadettir.
Hz. Peygamber (sav)"Dua ibadetin tâ kendisidir." Yine Hz. Peygamber(sav): "Allah katında dua etmekten daha değerli hiçbir ibadet yoktur." buyurmaktadır.
Yine Peygamberimiz(sav): "Allah'ın fazlı ve kereminden isteyiniz. Çünkü istenilmesinden hoşlanır."
Ayet ve Hadis-i Şeriflerden anlaşılacağı üzere dua vardır ve Mü'minin bu büyük hazineden faydalanmaması düşünülemez.
Duanın tesiri ile ilgili olarak:
Hz. Peygamber(sav): "Dua gelen ve gelecek olan belalara karşı fayda verir. Ey Allah'ın kulları sizlere dua etmenizi tavsiye ederim. Dua etmeyi ihmal etmeyiniz." Diğer bir sözünde: "Dua mü'minin silahıdır." buyurmaktadır.
Allah'ın Rasûlü duanın tesir ettiğine bizzat kendisi söylemiş ve bize de şiddetle tavsiye etmiştir.
Şu âyet ne güzel(Yunus 10/12'de): İnsana bir darlık dokunduğu zaman, yanı üzeri yatarken yahut otururken yahut ayakta bize yalvarır; Ama biz onun darlığını aç(ıp kaldır)ınca sanki kendisine dokunan bir darlıktan ötürü bize hiç yalvarmamış gibi hareket eder. İşte aşırı gidenlere yaptıkları iş böylesine süslü gösterilmiştir."
Demekki duanın tesiri var ki, duadaki istek, kula verildikten sonra olanı unutması sebebiyle Allah Teâlâ bu ayetle böylelerini tenkit ediyor.

Dr. Eyyup AYDIN
Osmancık Müftüsü