M.BURAK YALÇIN/FATİH BATTAR
Çorum'da elektrik, doğalgaz ve maliyetlere gelen zamlar esnafın belini büktü.
Pandemi döneminde büyük sıkıntı yaşayan esnaflar, dükkanlarına gelen faturaları görünce neye uğradıklarını şaşırırken, artan maliyetlerin üzerine bir de faturalar eklenince esnafın beli iyice büküldü.
Geçtiğimiz aya oranla iki katı fatura ödediklerini belirten esnaf, faturalara bir düzenleme bekliyor. Biz de Hakimiyet Gazetesi olarak esnafa gelen elektrik faturalarını sorduk. Bir züccaciyeci dükkanına aylık ortalama 8 bin lira elektrik faturası gelirken, bu ay 34 bin lira geldiğini, lokantacı esnafı da geçtiğimiz ay 8 bin lira gelen elektrik faturasının bu ay 13 bin lira geldiğini anlattı.
Faturaların böyle gelmesi halinde virüsün değil, faturaların insanları öldüreceğini belirten Çorum esnafının faturalarla ilgili görüşleri şu şekilde;
'PANDEMİDEN SAĞ KURTULDUK AMA ZAMLAR ESNAFI ÖLDÜRECEK'
Pandemi sürecinde yasaklar ve kapanmadan dolayı esnafın fazlasıyla etkilendiğini belirten Aşçılar ve Lokantacılar Esnaf Odası Başkanı İsmet Çıtak, "Pandemi de belki ölmedik, sağ çıktık ama böyle giderse bu zamlar esnafı öldürecek. Daha pandemi badiresini atlatamadık. Üstüne bir de elektrik faturası başta olmak üzere doğalgaz, akaryakıt zamlarının şokunu yaşıyoruz" dedi.
'FATURALAR DÜKKAN KİRASINI GEÇTİ'
1995 yılından bu yana Çorum'da esnaflık yaptığını belirten Japon Pazarı sahibi Ergül Karagöz ise faturaların dükkan kiralarını geçtiğini söyledi.
Geçtiğimiz ay 8 bin lira elektrik faturası öderken, bu ay 34 bin lira elektrik faturası ödediklerini anlatan Karagöz; "Bizim 3 tane mağazamız var. Sadece bir mağazamıza geçtiğimiz ay 8 bin 800 lira elektrik faturası geldi. Bu ay zamlardan dolayı 12-13 bin lira beklerken 34 bin lira fatura geldi. Neye uğradığımızı şaşırdık. Faturayı da önceki gün ödedik. Ben durumum olduğu için ödeyebildim. Bu ay bu şekilde atlattık ama çoğu esnafımız zaten pandemiden dolayı zor durumdaydı, bir de şimdi faturalar gelince esnafın beli iyice bükülecek hatta çoğu esnafımız kepenk indirecek. Ben bu ay 50 bin lira fatura, 100 bin lira da personel maaşı ödedim. Benim faturalarım dükkan kiramı da geçti. Yetkililerden fatura konusuna bir çözüm bulmasını istiyoruz. Yoksa esnafın durumu hiç iyiye gitmeyecek." şeklinde konuştu
'ZİNCİRLEME GELEN ZAMLARLA ESNAFIMIZ İŞ YAPAMAZ HALE GELDİ'
Önceki aylarda 5555 lira sonraki ay da 8950 lira gelen faturasının bu ay 13 bin 883 lira geldiğini aktaran İsmet Çıtak, elektrik bedelinin kira bedelini geçtiğini ifade ederek şunları söyledi: "Artan girdi maliyetleri, akaryakıt, doğalgaz ve her şeye gelen zincirleme zamlarla esnafımız son durağa gelmiş, iş yapamaz hale gelmiştir. Esnaf ve sanatkârlarımız için bundan sonrası iflas ve iş yeri kapatmadır. Bir esnaf arkadaşımın 2 iş yeri 1 de imalathanesi var. Üçünün toplam elektrik faturası 110 bin liraya yakın gelmiş. Tek problem sadece elektrik faturası değil. Sebze fiyatları, et fiyatları, emtialar, ambalaja gelen zamlar. Hiçbirisi yerinde durmuyor. Esnaf bunun altından nasıl kalksın?"
'ESNAF KREDİLERLE AYAKTA DURUYOR'
Esnafın kredi ile ayakta durduğunu söyleyen Çıtak, böyle giderse esnafın bu zamlara daha fazla dayanamayacağının altını çizerek, "Odamızın lokantacı, tatlıcı, kafe, çiğköfteci, pideci, pastane olmak üzere 420 faal üyesi. var. Küçük olan az, büyük olan büyük etkileniyor bu zamlardan. Krediler ile ayakta duruyoruz. İnsanlar zarar ettiği işi niye yapsın? Böyle giderse esnaf bu zamlara dayanamaz" diye konuştu.
'BİR PORSİYON YEMEĞİN PAKET SERVİSİN MALİYETİ 10 LİRA'
Pandemi sürecinden sonra paket servisine talebin daha çok arttığını dile getiren Çıtak, bir porsiyon yemeğin maliyetinin paket, yakıt ve işçi maliyeti ile birlikte 10 lirayı bulduğunu vurgulayarak yeri geliyor 5 kilometre uzaklıktaki müşteriye sipariş götürdüklerini söyledi.
'GELEN ZAMLARIN 3'TE BİRİNİ YANSITMAMAMIZA RAĞMEN MÜŞTERİ KAYBI YAŞIYORUZ'
Zararı tanzim etmek için ürünlere mecburen zam yapmak zorunda kaldıklarını belirten Çıtak, gelen zamların 3'te birini bile yansıtmamalarına rağmen müşteri kaybı yaşadıklarını kaydetti.
'ACİL ÖNLEM ALINMAZSA ESNAF VE SANATKÂRIMIZI DAHA ZOR GÜNLER BEKLİYOR'
Devletin zamlarla ilgili biran önce adım atması gerektiğini de ifade eden Çıtak, "Devlet aradaki aracıyı kaldırıp kendimi satıyor ne yapacaksa artık biran önce bir çözüm bulmalı. Esnafın bütçesini olumsuz etkileyen bu zamlarla ilgili rahatlatıcı bir kararın alınmasını bekliyoruz. Esnaf toplumun can damarıdır, sigortasıdır. Esnaf ve sanatkârsız bir toplumun olması asla düşünülemez. Anayasanın 173. maddesi, "Devlet esnaf ve sanatkârını koruyup, kollayıcı tedbirleri alır der" biz anayasanın bize tanımış olduğu haklarımızı istiyoruz. Başka hiçbir şey istemiyoruz.
'KDV İNDİRİMİ BU ZOR DÖNEMDE ALINAN GÜZEL BİR KARAR OLDU'
Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'ın temel gıda ürünlerinde KDV'nin yüzde 8'den yüzde 1'i indirmesini de olumlu buluyoruz. Bu zor dönem de alınan güzel bir karar olmuştur. Teşekkür ediyoruz. Yeterli mi? Değil. Daha kalıcı çözümlere ihtiyacımız var. Elektrik ve doğalgaz faturalarındaki KDV'de indirilirse esnaf biraz daha nefes alacaktır." ifadelerini kullandı.
