Dünya sağlık örgütünün açıkladığı son bulgulara göre günümüz şartlarında tüm insanlığı etkisi altına alan ruhsal problemlerin sıklığında ciddi bir artış yaşanmaktadır. Bu ruhsal problemlere insanlararası iletişim sorunları, yoğun iş hayatı, kültürel çatışma, aile içi şiddet, sanayileşme, yurt içi ve dışı göç, doğal afetler, eğitim sistemindeki düzensizlik, aşırı sömürülmüş ahlaki değerler ve daha nice faktör sebep olmaktadır. Bu faktörlerin ortak paydasını ise stres oluşturmaktadır. Hangi koşulda olursa olsun insanoğlunu ruhsal çıkmazlara sürükleyen başlıca etkenlerden birisi strestir. Ancak bireyi stres hasta etmez, stresi yönetememek hasta etmektedir. Bu açıdan bakıldığında stresi yönetmek adına birkaç yöntemin varlığından söz edebiliriz. Bunlardan birisi ve belki de olabiliritesi en yüksek olanı hobi edinmektir.
Çevrenizde gördüğünüz en yoğun insanı düşünün. Bu insan gününün uyku dışındaki saatlerini ne ile geçirmektedir, hiç fark ettiniz mi? Spesifik cevaplar haricinde genel olarak bakarsak hepimizin çevresindeki en yoğun insan çalışan erkek veya kadın bireylerdir. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta yoğunluğun kısır döngü halinde devam etmesidir. Erkek de kadın da kendilerini maruz bıraktıları yoğunluğun örüntüsünde tekrarlayan düşünce ve davranışlarla 365 günün nasıl geçtiğini anlamadan yeni bir yıla evrilirler. Bireylerin sahip oldukları bu yoğunluk objesi (iş ve ev işi) stresin arkadaşı olduğu için bireyler genellikle yorgun, bıkmış, sinirli, öfkeli ve depresiftirler. Bunun nedeni stres oluşturan dediğimiz stresörlerin yoğunluk alanının dışına aktarılamamasıdır. Peki, bu cümle ile ne anlatmak istiyorum?
İş ve ev hayatındaki her türden yoğunluk stresin habercisidir. Hayatındaki tek yoğunluğu iş ve ev işi olan bireylerde stres, yoğunluk nesnesinin içerisinde sıkışıp kalmaktadır. Stresi sıkışıp kaldığı yerden çıkarmak adına yapılacak en iyi yöntem başka bir yoğunluk nesnesi oluşturmaktır. Bu noktada devreye hobi edinmek girmektedir. İnsanın sevdiği ve gönüllü olarak yaptığı bir uğraş bireyin hormonal anlamda iyi hale gelmesinin önünü açarken kafasını sürekli meşgul eden birincil yoğunluk nesnesinden de onu uzaklaştırmaktadır. İş gibi ciddi stres salınımına sebep olan bu birincil yoğunluk, bireyi sürekli aynı düşüncelere, duygulara ve davranışlara maruz bırakacağı için stres insanın bünyesinde patlamaya hazır bir bomba edasıyla varlığını korumaktadır. Bu stresi kaynağından çıkarıp dikkatli bir şekilde aktarmak sağlıklı kalmanın ön koşullarından birisidir. Dikkat edilirse spor, el oyası, müzik, resim, şiir, yürüyüş, örgü ve kitap okumak gibi hobileri olan insanların hiç hobisi bulunmayan insanlara oranla daha pozitif düşündükleri kolayca fark edilmektedir. Çünkü bu insanlar iş ve ev işinden kaynaklı bünyelerine çöken strese sızacağı bir başka pencere açıp onun yönlendirilmesine izin vermektedirler.
Aslında hobi edinmek kolay ve ucuz bir sağlık hizmetidir. Kişi kendi zevkine, vaktine ve diğer koşullarına bağlı olarak seçtiği hobi ile içinde bulunduğu yoğun dünyadan başka bir evrene geçebilir. Bu diğer evren sahip olduğu stresi kucaklayacak ve bütünüyle olmasa bile stresin azalmasına yardımcı olacaktır. Örneğin; bireyin iş hayatı dışında haftasonlarını bağ evinde bahçeyle uğraşarak vakit geçirmesi bir çeşit stres dökümüdür ya da işten geldikten sonra türk sanat müziği eşliğinde bulmaca çözmesi de stres boşalmasıdır. Bu örnekleri çoğaltmak mümkündür. Mesela; ev hanımı bir kadının tüm evin işlerini bitirdikten sonra örgü örmesi, başka bir örnekte; yoğun bir günün ardından kişinin akşam yürüyüşüne çıkması ya da iş çıkışı evine dönen kadının çay eşliğinde çok parçalı yapboz yapması gibi örnekler bu stres dökümünü izah etmeyi kolaylaştırmaktadır. Buradaki maksat hobilerin çeşitliliğini vurgulamak değildir. Esas amaç; merkezi yoğunluğun sağladığı stres üssünden kurtulmaktır. İçe hapsolmuş stres, geri tepmeye sebep olabilmektedir. Yani; işte yaşadığınız stres sizin bu stresi işe yönlendirmenizle sonuçlanabilmektedir. Bu da birçok insan için sıkıntılı bir durum oluşturmaktadır.
Bu yüzden; yaşamın koşturmacası içerisinde kalp sağlınız başta olmak üzere bedensel ve ruhsal açıdan iyi olmanız için kendinize bir uğraş alanı oluşturmanızı ısrarla tavsiye ediyorum. Kişisel merak ve ilgiye bağlı olarak oluşturacağınız bu hobisel alan sizin stres yükünüzü hafifletecek, bilişsel anlamda sizi tazeleyecek ve kalp krizi riskinizi azaltacaktır. Hobi edinmenin faydası saymakla tükenmez ancak hobi edinerek stresi tüketmenin kapısını aralayabilirsiniz. Unutmayın, tek bir yere odaklanan zihin, bedenin dengesini bozar. Bu yüzden yoğunluğunuzu paylaştırmayı deneyin. İşinizin pek çok şey ifade ettiği doğru olabilir ancak her şeyiniz olmasına izin vermeyin. Çünkü stres bireyin sahip olduğu her şey üzerine kumar oynamaktan zevk almaktadır. Bilir ki insanoğlunun her şeyi ne ise zaafı da orasıdır. Bu noktada; işinize sahip olduğunuz tüm varlığınız yakıştırmasını yapmadan önce bir daha düşünerek işteki yoğunluğunuzu paylaşacak bir eylem daha bulun ve stresten kendinizi koruyun.