Çorum'da Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle Hitit Üniversitesi Arkeoloji Bölümü'nce yürütülen "Çorum Tarih Öncesi Dönem Yüzey Araştırması Projesi" kapsamında yapılan yüzey araştırmalarında yaklaşık 200 bin yıllık olduğu değerlendirilen yaşam izlerine ulaşıldı.
Hitit Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Araştırma Görevlisi Dr. Mehmet Ozan Özbudak'ın başkanlığında uzman arkeolog, akademisyen ve öğrencilerden oluşan ekip 2020 yılında saha çalışmalarına başladı.
Çorum Belediyesi ve Hitit Üniversitesinin finansal desteğiyle merkez ilçe bölgesinde araştırmalarına yoğunluk veren ekip, yaklaşık 40'ı daha önceden bilinen 237 noktada genellikle çakmak taşından yapılma kesici ve delici aletlere ait parçalar buldu.
Laboratuvarda yapılan incelemelerde parçaların yaklaşık 200 bin yıl önceye ait olduğu tespit edildi.
Dr. Mehmet Ozan Özbudak, AA muhabirine, yüzey araştırmasında avcı toplayıcı döneme ait yaklaşık 200 bin yıl öncesine ait yaşam izlerinin yanı sıra yaklaşık 8 bin 500 yıl öncesine ait ilk yerleşik hayata dair izlere de rastladıklarını söyledi.
- "Bizim araştırmamızda şimdilik 200 bin yıla kadar ulaşan veriler bulduk"
Anadolu'nun arkeolojik açıdan zengin bir bölge olduğuna işaret eden Özbudak, "Anadolu'daki en eski insan kültürüne ait izler 1 milyon yıla kadar ulaşmakta. Özellikle Niğde'deki Kaletepe, Konya'daki Dursunlu gibi yerleşmelerden bunları biliyoruz. Bizim araştırmamızda şimdilik 200 bin yıla kadar ulaşan veriler bulduk. Bu dönem Orta Paleolitik Dönem olarak tanımlanıyor tüm dünyada. Belli taş aletler yapım gelenekleri ve teknikleriyle tanımlanıyor. Biz de arazide bulduğumuz ve tüm dünyaca kabul edilmiş tekniklere dayanarak 200 bin yıl gibi bir tarihi ortaya koyuyoruz. Araştırmalarımızı genişlettiğimizde daha eskilerine ulaşacağız." dedi.
Çorum'un çakmak taşı açısından zengin bir coğrafya olduğunu, bu nedenle tarih öncesi döneme ait yaşam izlerinin çakmak taşı bulunan alanlarda yoğunlaştığını dile getiren Özbudak, buralarda yaptıkları yüzey araştırmalarında tarih öncesi döneme ait binlerce parça bulduklarını aktardı.
- "Anadolu'da opsidyen ticaretinin burası üzerinden Filistin'e, Balkanlar'a, Ege'ye gittiğini biliyoruz"
Proje kapsamında, Çorum'daki ilk yerleşik hayata geçilen noktayı da belirlediklerini ancak alanın güvenliği için yerine belirtmek istemediğini ifade eden Özbudak, şöyle devam etti:
"Çorum'un en eski yerleşik insanlarına ait olduğunu düşündüğümüz, günümüzden yaklaşık 8 bin 500 yıl öncesine varan bir yerleşimdeyiz. Burada bir mağara var. Üzerindeki düzlükte de taş aletleri bulduk. Bunlar opsidyenden yapılmış. Opsidyenin buraya en az 300 kilometre uzaklıkta olduğunu söyleyebiliriz. Yapılan makroskopik analizler, bunların Orta Anadolu opsidyeni olduğunu gösteriyor. Yani o Neolitik Dönem dediğimiz yerleşik yaşamın başladığı ve yeşerdiği dönemde Anadolu'da opsidyen ticaretinin burası üzerinden Filistin'e, Balkanlar'a, Ege'ye gittiğini biliyoruz. Bu sayede, burada yaşayan toplulukların dünya ile ilişki içinde olduklarını öğreniyoruz."
Özbudak, yüzey araştırmasında tespit ettikleri alanlarda arkeolojik kazı yapmayı hedeflediklerine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
"Biz bu çalışmaları bir kazı çalışmasıyla taçlandırmayı ve burada bulduğumuz sonuçları daha sağlam temeller üzerine oturtmak istiyoruz. Çünkü Paleolitik Dönem'den Osmanlı'ya kadar birçok şey bulduk ama özellikle ilk yerleşik toplulukların nasıl yerel iklim çağı kültürlerine evrildiğini bilmek için de Kalkaolitik dediğimiz yaklaşık Milattan Önce 6 binden 3 bin 500 yılları arasına tarihlediğimiz dönem hakkında da çok sayıda veri bulduk. Arkeolojik kazıyla bölgenin nasıl geliştiğine dair bilgileri çok daha sağlam bir zemine oturtabiliriz."
Özbudak, elde ettikleri bulguları Hitit Üniversitesi Arkeoloji laboratuvarında çeşitli uzmanlık alanlarına ait işlemlerden geçirerek bilim dünyasına kazandırdıklarını sözlerine ekledi.
